ДЖИ

(Башталышы өткөн сандарда)

– Ошону менен балдар үйүндө мен күчтүүлөрдүн катарында жүрүп бой жеттим,- деп сөзүн улантты... – Андан кийинки жашоомдо деле ошондой болду. Аскерден кайтып келген соң мени сыйлап турган балдарды топтодум да, ар кимди тоноп, уурдап жан багып баштадым. Бул мен билген жакшы жашоо жолу болчу. Жакшы кийим көрсөм бирөөнүн жонунан коркутуп-үркүтүп чечип алуу, бербесе күчкө салып, кыйнап тартып алуу мага түккө арзыбаган иш болчу. Курсагым ток, кийимим бүтүн, баары мени сыйлашат. 90-жылдар мендей акмактар үчүн гүлдөгөн маал болду. Ошол тапта Алматынын чок ортосунан батир алып, байларча жашап баштадым. Алдымда ал кезде чанда келген немистердин унаасы. Өзүм жапжашмын. Эч кимди көзгө илбеген, анча-мынчаны туура эмес көз карашы үчүн өлөрчө сабап салчу, баары сыйлаган мыкаачымын. Ошентип жүргөн тапта, бир ирет мен көчөдөн Маржанды көрүп калдым. Апакай көйнөк кийип алып сабагынан кайтып келе жаткан экен. Мен мурда мындай сулуулукту көргөн эмесмин. Апкаарып эле туруп калдым. Анан күнүгө ошол Маржан өтчү көчөгө эки маал келчү болдум. Эртең менен сабагына баратканда бир, кечинде сабагынан чыкканда дагы бир көрөм. Ошого эле ичимден канаат кылып, кубанып калам.
Бир ирет Маржан келер маалды күтүп отуруп унаамда уктап кеткен экенмин. Терезем тыкылдаганынан ойгонуп кетсем, бажырая күлүп Маржан турат.
– Эмне, бүгүн уктап калдыңызбы?- дейт. Түшүнбөй эле калдым.
– Мен сизди байкап жүрөм, сиз дайыма мени көздөрүңүз менен сабагыма, сабагымдан үйүмө чейин узатчу эмес белеңиз,- деди кыткылыктап. Ыңгайсыз болуп кеттим. Уялганымдан кызарып алгам.
– Узатасызбы?- деди анан күлүп жаткан калыбында. Мен өмүрүмдө биринчи жолу ошондо кыз жандап, аны үйүнө чейин узатып көрдүм. Баягы эч кимди аябаган мыкаачыдан заматта алсыз, уялчаак бир жигитке айландым.
Мен жашоодо ак-кара түстөрдөн башка да түстөр бар экенин сезе баштадым. Маржанды жан дүйнөм менен берилип сүйүп, тагдырыма ыраазы боло түштүм. Бирок мен ким элем? Мен ата-энесиз өскөн, ар кимди тоноп, ар кимге салык салып жашаган мыкаачы болчумун. Ал эми Маржандын ата-энеси жогорку кызматтагы адамдар эле. Алар мага кызын бермек эмес. Мен Маржан үчүн өзгөрүлөйүн деп чечтим. Ошентсе да анын ата-энеси биздин бактыбызга каршы болду. Акыры Маржан экөөбүз келиштик да, Москвага бирге качып кеттик. “Ата-энем акыры кечиришет. Мен сенсиз жашай албайм...” деди Маржан.

ххх

Өмүрүмдө биринчи ирет мени башка бирөө, болгондо да мага периштедей сезилген Маржан жакшы көрдү. Мен чексиз бактылуу элем. Маржаным менин эл катары жашап башташыма шарт түздү. Өзүм ак эмгек кылып, үй-бүлөмдү багып баштадым. Оор жүк ташуучу унаа айдачумун. Кыргызстан, Казакстан, Орусияны түрө кыдырып жүрөм. Үйдөн алыска кеткен маалда Маржанымды сагынып, ага жетсем деп элеп-желеп болуп кетер элем. Кудайдын буйругу экен, Маржан экөөбүз балалуу боло албай койдук. Мага бирок баланын деле кереги жок болчу. Ай чырайлуу, адамдык мыкты сапаттары бар келинчегим болсо эле дүйнө тегиз сезилер эле. Бирок Маржан балалуу болбой жатканыбызга бушайман боло берди. Күнөөнүн баары менде экен. Кандай болсо да мен тукумсуз өтмөкмүн. Маржан мени таштап кеткен жок. Мага да айып такпады... Болгону күндөн-күнгө соолуй берди.
Узак жолго чыкканда мен Маржанды бактылуу кылуу үчүн бала багып алуу керек го деп ойлой берер элем. Бирок заматта эле Маржандын болгон сүйүүсү балага өтүп кетсечи, мага көңүл бурбай калсачы деп кызганып чыкчумун.
Бир жолу кыштын күнү Кыргызстанга жүк таштап, унаам менен кайра Москваны көздөй жөнөгөм. Казакстанга кетчү жолдо жалгыз бараткам. Түн. Бир убакта жол жээкте оодарылып жаткан жеңил унааны көрүп калдым. Мен адатта жолдон далай жол кырсыктарын көрчүмүн, бирок токточу эмесмин. Андайда Маржаныма барчу жол узарып кетпесин дейт элем. Бирок бул жолу токтоюн деп чечтим. Кыязы айдоочу тайгак жолго рулун алдатып жиберген окшойт. Унаа төбөсү менен түшүп жатат. Ичинен чыркырап ыйлаган үн угулат. Шашып-бушуп эле унаага жетсем канга боёлуп бир жигит, жаш келин, анан эки кичинекей наристе жатыптыр. Наристелердин бири жансыз, бири чыркырап ыйлап жатат. Ата-энеси эбак дүйнө менен кош айтышыптыр. Эшиктин суугу чучукка жетет. Мен ошондо бир гана нерсени ойлодум. Өлүп жаткандарга боорум ооруган жок, болгону ушул тирүү калган наристени мага Кудай өзү берди деп ишендим да, аны алып унаама чуркадым. Заматта көз алдыма бактылуулуктан көзү жайнай түшкөн Маржанымды элестеттим. Экинчи наристе жансыз жаткан болчу. Аны өлдү деп эле ойлодум. Шашып калдым. Унаанын ичинен чачылып жаткан сумканы карап упчулуу бөтөлкөнү таптым. Анан ошондо сумкада эки наристенин жана анын ата-энесинин документтерин көрүп калдым. Ойлонгонго убакыт жок болчу. Документтерди өрттөп жибердим. Унаама болгон күчүмдү салып, катуу ылдамдыкта жөнөп кеттим. Азыр бул окуя ушунчалык таң калычтуу угулат, бирок дээрлик Кыргызстандан Орусияга чейин ашып барса 5-6 айлык кызды ороп-чулгап отуруп жетип алдым. Ар кайсы жерден токтоп, ага тамак берип, алдын тазалап келе бердим. Ооба, буга ишениш кыйын...

(Уландысы кийинки санда)

Марат Жанбараков