Көк бөрү боюнча улуттук курамда, ошондой эле Оштун "Достук" командасында ойноп, көптөгөн ийгиликтерге ээ болуп келе жаткан улакчы Манас Ниязов жыл жаңырар алдында ата-энесин келиндүү кылды. 25 жаштагы Манастын арзыганы Назира 19 жашта. Жаштардын заманбап тою 12-декабрда Ош шаарында болуп өттү.
– Куш боо бек болсун, Манас! Өлкөгө таанымал улакчы мырзанын арзыганы ким болду экен?
– Саламатсыздарбы? Рахмат. Келинчегимдин аты Назира, айылдашым. Өзүбүздүн эле Өзгөн районуна караштуу Дөң-Булак айылынан. Менден 6 жашка кичүү. Мектепти аяктагандан кийин Орусияга барып иштеп келген. Назираны мурун-кийин көрүп жүрчүмүн. Ушул жылы жакындан таанышып, кыз-жигит катары сүйлөшүп баштадык.
– Сага ашык болгон кыздардын саны көп эле болсо керек. Ошолордун ичинен Назиранын эмнесине арбалдың?
– Анын жөнөкөйлүгүнө, эстүүлүгүнө арбалдым го. Жылдыздуу кыз, көз карашы, мага жасаган мамилеси жакты. Анын үстүнө Назираны ата-энем да жактырды. Ата-энемди, бир туугандарымды сыйлайт. Биринчи жолугушууда эле Назирага үйлөнөрүмдү түшүнгөм.
– Буга чейин ата-энең “үйлөнбөйсүңбү” деп айтып калчу беле?
– Ата-энемдин кичүү баласымын. Алар “качан үйлөнөсүң?” деп калышчу. Мына, ал суроодон да кутулдум. 11-декабрь күнү кыргыздын каада-салты менен кыз узатуу тою болду. 12-декабрда Ош шаарындагы тойканалардын биринде заманбап үйлөнүү тоюбуз өттү. Мыйзамдуу түрдө никеге туруп, нике күбөлүгүн колубузга алдык.
– Романтиксиңби? Жолугушуулар суунун боюнда, алма бактын жанында болсо керек?
– Мен ошол романтикага жокмун. Жолугушуулар болду, албетте, бирок сиз айткандай, суунун боюнда, алма бактын жанында эмес. Айылда бир жолугушуу болду дегиче бүт айыл билет да, уу-дуу сөз кетет. Элдин сөзүнөн, көзүнөн чочулап, шаар жакка чыгып жолугушуп жүрдүк.
– Улак тартыштарда байгесиз калбаганыңды билебиз. Ондогон бодо мал, темир тулпар утуп жүргөн улакчы канча калың берди?
– Ачыгын айтсам мактангандай болуп калам. Жакшы эле бердим, кайын журтум ыраазы болушту деп ойлойм.
– Жакшы. Сени кандай күйөө, кандай ата болот деп элестетели?
– Сөз жок, жакшы ата болом. Атам бизге кандай тарбия берсе, мен дагы балдарыма ошондой тарбия берем. Көп балалуу болгум келет. Келечекте кыргыздын намысын коргоп, желегин желбиреткен уул-кыздарды тарбиялайм деп өзүмө ишенем. Кандай күйөө болушум мүмкүн? Бул суроого кийин жооп берейин, ээ?
– Атаң да улакчы болгон, сен да өлкөнүн алдыңкы улакчыларынын бирисиң. Балдарыңды улакчы кыласыңбы?
– Көп балалуу болгум келет дебедимби. Албетте, баарыңар улакчы болгула деп айтпайм. Арасынан улак тартышка кызыккандары болсо колдоп, кеңешимди берем. Калгандары мыкты билим алса деп кыялданам.
– Сыртыңдан бир мүнөз, жиниңе тийгенди балжа-булжа кылчудай көрүнөсүң, жашоодо кандай адамсың?
– Жиним чукул эмес. Оңою менен козголбойм. Дайыма сабырдуу болууга аракет кылам. Бирок бир жиним келсе катуу элемин.
– 2018-жыл эмнеси менен эсиңде калды?
– Дүйнөлүк көчмөндөр оюндары болду. Жыл соңунда минтип өмүрлүк жарымды таап отурам. 2018-жыл ушул 2 окуя менен эсимде калды.
– Баса, Манас деп атыңды ким койгон?
– Атам менен апам балдарына жалаң баатырлардын атын коюшуптур. Агаларымдыкы Жаныш, Байыш. Менин атымды “Манас атасындай баатыр болсун” деп апам койгон экен.
– Жаңы жылды улакчылардын үй-бүлөсү кандай тосот? Улак тартыш болбойбу?
– Жаңы жылды биздин үй-бүлө майрамдабайт деле. Майрамдабай калганыбызга 5-6 жыл болду. Жөн эле үйдө отуруп 2019-жылды тосуп алабыз.
– Бактылуу бол, кармашкан колуңар бекем болсун!
“МАНАСТЫ ЖАКШЫ КӨРГӨН КЫЗДАР КӨП БОЛЧУ”
Манастын келинчеги Назира менен да азыноолок маектештик.
– Назира, саламатсыңбы? Конгон тууруң бек болсун!
– Рахмат.
– Манастын айылдаш карындашы болгондон кийин улакчы, ага катары аны жакшы таанычу экенсиң да, сезимдер качан ойгонду?
– Ооба, Манасты ага катары да, улакчы катары да жакшы таанычумун. Башында ага-карындаш катары сүйлөшчүбүз, кийин сезимдер ойгонду.
– Колуңду сураганда кандай кабыл алдың?
– Чынында айылда Манасты жакшы көргөн кыздар көп болчу. Курбулар арасында сүйлөшүп калганда байкачумун. Кыз-жигит болуу сунушун айтканда аябай толкундандым. Манастын жөнөкөйлүгү, адамгерчилиги жакты. Колумду сураганда ойлонуп көрөйүн дедим. “Ата-энемди кантип таштап кетем” деп кыя албай жаттым. Мен 3 бир тууганмын. Бир байкем, бир эжем бар. Экөө тең үйлөнүп-жайланып өзүнчө жашашат. Ата-энем менен мен чогуу жашагандыктан аларды таштап, башка үй-бүлөгө кетүү оор болду. Ата-энеме Манастын сунушун айтсам “турмушту алып кетериңе көзүң жетсе, биз макулбуз” дешти.
Сүйүн Кулматова,
Адилет Топчубаев,
Адилет Бектуров
star@super.kg