КАЙЫР СУРАП ЖЕТИ БАЛАСЫН БАККАН ЭНЕ

Турмуш менен алпурушуп келе жаткан биздин каарман алмончоктой, чиедей жаш балдары менен бирде ачка калса, бирде көчөдө калган күндөрү болот. Анткени баш калкалаар үйү, иштээр иши, колдоо көрсөтчү ишенген адамы жок. Балдарынын жөлөк-тирек болор аталары каралашмак турсун, дайындарын билгизбей кеткен.

“БИРИНЧИ ЖОЛДОШУМ ИЧИП КЕТИП, 5 БАЛА МЕНЕН АЖЫРАШТЫК”

– Менин аты-жөнүм Нурия Мирзаева, туулган жерим Ош облусунун Кара-Суу районунун Керме-Тоо айылы.

Тагдыр экен, 2 ирет турмуш куруп, экөөнөн тең бакыт таба албадым. Минтип 7 балам (4 уул, 3 кыз) менен батирлеп жүрөм. Балдарымдын улуусу 13тө, эң кичүүсү 7 айлык.

Алгач өзүбүздүн райондогу Папан айылында жашаган жигитке турмушка чыктым. Жашап жүргөн алгачкы жылдары күйөөм “сени да, балдарды да эч нерседен өксүтпөйм” дечү. Бирок бара-бара ичкиликке берилип, бизди карабай, бакпай калды. Баш кошуп жашаган 10 жыл ичинде 3 уул, 2 кыздуу болуп калган элек. Аларга тамак-аш, кийим-кечек, ооруп калса дары-дармек керек да. Андай маселелерге баш оорутчу эмес. Акыры үйдө уруш-талаш токтобой калганда ажырашып тындык.

Төркүнүмө барганда ошончо бала менен батыш кыйын болду. Анын үстүнө апам жүрөк оорулуу болгондуктан, ага оордугум түшпөсүн дедим. Бир туугандар өз жашоосу менен. Аргасыз Ош шаарына барып, арзан деп шаар четиндеги батирге чыктым. Ачка кала баштаганда кичүү баламды боорума кысып, мечиттин алдында кайыр суроого аргасыз боло баштадым. Ал жактан келгиче кышкысын от өчүп, балдарым тоңот же эшикке ойноп чыгып кетип ооруп калып, азаптуу күндөр башталды. Балдар ооруп калганда кайыр сураганга чыга албай коңшулардан нан, туз сурап жаман көрүнгөн күндөрүбүздү айтпай эле коёюн. Батир акчасын убагында төлөй албай калып, кожоюну чыгарып жиберип, улам бир батирге көчө баштадык. Биртке төшөнчүлөрүбүздү көтөрүнүп, күндүн ысыгы же суугуна карабай батир издейбиз. Ал күнү табылбаса, бир күнгө түнөп кетели деп ар кимге жалдырайбыз. Кыйналган жашообузду угуп туруп жолдошум да, анын ата-энеси да бизге жардам беришкен жок. Жолдошум алимент төлөмөк түгүл, дайынын таптырбай качты.

“БАЛДАРЫМ АЧКА КАЛБАСЫН ДЕП МЕЧИТТИН АЛДЫНДА КАЙЫР СУРАЙМ”

– Ошентип өлбөстүн күнүн көрүп жүргөндө 2015-жылы аксылык экинчи жолдошум менен таанышып, ага турмушка чыктым. Анын ата-энеси баш кошуубузга каршы болушкан. Ага болбой жашап алганыбызда деле күндө телефон чалып чакырып, ортобузду буза бергендерин коюшпады. Ал күйөөм устачылык кылып иштеп, аз болсо да акча тапчу. Бир балалуу болгонубуздан кийин кетип калып, кайра кайрылып келди. Дагы бир балалуу болдук. Туугандары жанын койбой жатып акыры бизди 2018-жылы ажыраштырып тынышты. Ошондон бери ал балдарына карап да, жардам да берип койгон жок. Балдарына карабаган таш боор аталарды өз күйөөлөрүмдөн көрдүм.

Эми 7 балам менен кайрадан өз тирилигимди өткөрүүгө туура келди. Кайра эле Ош шаарынын четиндеги батирлердин бирине чыгып, ошол жерде кыштадык. Меши жок болгондуктан кенедей кылып эптеп өзүм меш салдым. Бирөө 10 кап көмүр берди, алгач ошону жактык. Ал түгөнгөндө акча болсо 1 мүшөктөн көмүр алып, болбосо 1-2 күндөп суук тамда жашап кыштан чыктык.

Акча таап, балдардын курсагын тойгузуу үчүн кайра эле мечиттин алдына кайыр суроого чыктым.

“ҮЧ БАЛАМ ООРУКЧАН”

– Ушундай кыйынчылыкта жашап жүрүп, балдарым кеч окуп калышты. Улуу балам 7-8-класста окуп калышы керек эле, азыр кичүүсү менен 5-класста окуйт. Бир кызым 3-класста окушу керек болсо, ал да кичүүсү менен 1-класста окуп жатат. Төртөө тең Ош шаарына жакын конуштагы мектепке эл ташыган кичи автобустар менен барып-келип окушат. Аларды жол кире, мектепке керектүүлөр менен камсыздоо кыйын. Кээде бирөөлөр тамак-аш же кийилген кийимдерин таштап кетишет. Азык-түлүк жок, 2-3 күндөп ысык тамак ичпей, нан, чай менен калган күндөрүбүз болот. Айла жок, куксиден алып келип берем. Жалгыз бой аял болгондуктан балдарыма баш-аягы 6000 сом жөлөк пул чыгат. Батир акысына 3000 сом, электр энергиясына, сууга төлөш керек. Кайыр сураганда деле кээде көбүрөөк акча болсо, кээде 50-60 сом эле болуп калат.

Балдарым көп ооруйт, врачтарга убагында көрсөткөнгө чамам жок. 7 айлык кызымдын курсагы тойбойт, кургак сүт алып берем. Сүткө да кээде акча таппай калам. Ичи дайыма катып ыйлайт. Бат-бат тумоолоп ооруйт. Бир кызым отурган жеринде уктап кала берет. Сөзгө да көп түшүнбөйт, кайталап айтсаң деле жалдырап карап отура бермейи бар. 9 жаштагы кызымдын колдорун жара басып кеткенине 4 жыл болду. Врач бир дары май жазып берген, аны сыйпасак кетпей койду. Жарасы ай сайын жаңырат, кычыштырат. Өзүмдүн да башым, бөйрөктөрүм көп ооруйт.

Былтыр эң кичүү кызымды төрөйүн деп калганымда социалдык кызматкерлер, мектеп директору келип “балдарыңды балдар үйүнө өткөрөбүз” деп ызы-чуу салышты. “Кыйналсам мен кыйналып жатам, силердин эмнеңер кетти? Алып кетип эле көргүлө, колуңарга өлүп берем!” деп жатып балдарымды алып калдым. Суу ичип жашасак да балдарым жанымда болуп, бирөөнүн жаман сөзүн укпаса, кордугун көрбөсө деп тилейм.

2013-жылы Кара-Суу районунун Кызыл-Кыштак айыл өкмөтүнө барып, “жер тилке бөлүп бергиле” деп арыз жазгам. Алар жер тилкесине чечим чыгарып бергени менен, жылда барсам, “жер бөлүнө элек” деп кетиришет. Жер тилке бөлүп беришсе балдарым менен эптеп дубалын тургузуп кепедей болсо да үй салып алмакмын.

Пенде болгондон кийин жардам берчү адамдар чыгып, жашоом жеңилдеп калар деп үмүттөнөм.

Канымжан Усупбекова
koom@super.kg

"Супер-Инфо" гезитинин материалдары жеке колдонууда гана уруксат. Жалпыга таратуу "Супер-Инфо" гезитинин редакциясынын жазуу түрүндөгү уруксаты менен гана болушу мүмкүн.
Комментарийлер (36)
semizkyz
2019-03-19 12:54:01
Болоор иш болуптур тороптур. Силер айтсаңар эле кайра экөөнү ичине салып алмак беле? Окмот карасын. Баксын ошондойлорду. Эл жардам берет.Окмоттогулор ичет жейт. Окмоттон талап кылалы
+6
semizkyz
2019-03-19 12:56:53
Жети жолу боюмда болуп, жети жолу аборт кылдырдым десе жазмаксыңар да торой бербейт белен өз ырыскысы мн чоңоймок деп.Алла таалам көрүп таразалап берет. Жөн эле кыйын болбогула!
+5
Sezimim...
2019-03-19 14:25:00
Таба эмес тоба кылам, бирок...5 бала менен 2 эрге балээ барбы.7 баланы тороп аларды оорутуп , майып кылып, курсагын тойгуза албай кыйнап, кочодо кайыр суратып...Бул балдар келечекте ким болуп чоноюшат?Куш уяда нени корсо учканда ошону алат дейт эмеспи, бул балдар да энесинин жашоосун кайталап 5-6дан балалуу болушса, алар да апасына окшоп балдарын бага албай кыйнаса...Интернатта эч болбосо жылуу жер, даяр окуу.Ар муздак жерде калтырып ден- соолуктарынан айрылтканча, интернатка берип коюп, иште...
+8
Baktyluu_bolgum_kelet
2019-03-19 20:37:17
Өкүнүчтүү.Таштап кеткен эр сөрөйлөрго Аллах жазасын берсин.
+2
raykray
2019-03-19 23:43:38
(( байкуш бир кызын созго тушунбойт дептир( кичуусуну ичи катып ыйлайт дейт журогум 10антарылды.байкуш жожолор ай( эки куйоосунун туугандары кандай адамдар ойлонбогон?! Торобой эле койсо болмок экен айылындагы мед пункттарга барып абалын тушундурсо спираль салып беришмекда! Келин жаман куйоосу жаман ичет экен, бирок байкуш балдарга каралашпаган чон ата чон апа туугандары жокпу?!(((
+2
zinagull1996
2019-03-20 00:58:46
Кр.да мыйзам жакшы иштебейт. Эженин куйоосун билбейм не дешти. Бирок кайн журт деген нерсеси кандай адамдар. Тушунбойм да ушул. Макул ар бир инсан озубузго ынсап берсин. Жакшыы кундор алдыда. Эрсоройлорго талап мыйзам чегинде жоктугунан аял киши запкы жеп келе жатат.
+2
nazi25
2019-03-20 18:15:58
Иши кылса эми күйөөгө тийбе да
+3
aimai
2019-03-20 19:19:47
Mindai akilsiz aiyaldarga jardam da bergin kelbeiyt toroit degen ushu dep ele jatip alip toroi beresinbi baldarga boorun ooruit
0
Moskow83
2019-03-21 01:06:51
Окмот мыйзам киргизиш керек! Азыр ажырашуулар коп болуп жатат. 2 баладан кийин ажырашса соттолот деген. Ээх бирок катуу тартип керек. Ошондо эркектер бир аз болсо да акылына келмек , болбосо куноо аялдарда болуп кала берет
+2
Gema
2019-03-21 04:15:56
Эмне торойсун
0
Asyl.jazi
2019-03-21 08:42:36
Бир үй-бүлөнү билем, кайын журтум тараптан. Убагында өз туугандары тоготчу эмес экен эле, аябай кыйналып жашаган, менин чоң кайненем каралашып турушчу экен. Азыр алар чоңоюшуп, кечээ үйгө келиптир тапкан тарынганын көтөрүп, тоготпогон туугандары алаканына салып тосуп алышты го чиркин. Буюрса эженин дагы келечегин ошондой оңолот деп ишенем.
+2
petushokimishka
2019-03-21 14:00:22
Эээххх, тообо кылдым. Биздин эркектер куру эле намыстанышып, кыздарыбыз ар элге тийип атат дешет. Ар элдин эрлери уй-булосун таштап, балдарын карабай койбойт да, кыргыз эркектерине окшоп, ошон учун башка кыздар, балким, качып аткандыр силерден. Жаш наристелерге боорум ооруп атат, бейкуноо балдардын ушундай азапты коруп жаткандарына. Кудайдын улуу, майрам кунундо бекем ден соолук, токчулук, молчулук каалайм бул уй-булоого.
0
kimsanbek
2019-03-22 14:15:21
Коментарийлерди окуп тан калдым. баары эле акылдуу! жардам берейин дегендер корунбойт. он сомдон берсенер да кыйла жардам болмок. ал эми окмот азыр озу жардамга муктаж болуп турат го...!
+1
ayko24
2019-03-23 12:39:14
эже капа болбонуз го, бирок бага аламбы деп анан торосонуз жакшы болмок, наристелерде не куноо. Мен да турмушка чыгып жолдошумдун уй жайы жок экенин билип кой биринчи уй жай кылып, балдарга шарт тузолу анан торойм деп россиялап иштеп уй жай алып эми катар катар тороп жатам, балдарым уй жок кыйналбасын деп, эрге ишенгиче эки босогого ишен дейт, катуу айтсам кечирин
0
Bek1983kg
2019-03-24 11:54:55
Катуу айтсам капа болбонуз,азыркы заманда беш бала эмес бир баланы багыш кыйын болуп турган маал. Эже биринчиден мен сизди куноолойм же кечиресиз, келечегин ойлогон адам бешти эмес бирди торогондо эле ойлонот да кантип чонойтом деп,балалуу болууга не жетсин бирок, эгер туура тушунсонуз балдарынызды интернатка бериниз ал жакта билим алышат ден соолугуна карашат. Сиз таштап кеткен жоксунуз барып кабар алып турасыз. Ансыз озум чонойтоп деп ыссык суука алып журуп оорукчан кылып коёсуз. Сизге сабыр.
0
№ 854, 14-20-март, 2019-жыл
БАШКЫ БЕТ
СОҢКУ КАБАР
СУПЕР-ИНФО
SUPER.KG ВИДЕО
МЕДИА-ПОРТАЛ
Кинозал
ЖЫЛНААМА
Суперстан