Салык төлөөчүлөрдөгү ELQR – Кыргызстандын мамлекеттик кызматтарын санариптештирүүдөгү жаңылык

QR төлөмдөрү (ELQR) мыйзамдуу түрдө төлөмдүн популярдуу жана ыңгайлуу ыкмасы гана эмес, Кыргыз Республикасындагы социалдык турмуштун бардык чөйрөлөрүн санариптик трансформациялоонун негизги баскычы болуп калды. Санариптик өз ара аракеттенүү процессине бизнес гана эмес, мамлекеттик органдар да жигердүү катышууда. Мындай кызматташуу санариптик экономиканы өнүктүрүү жана калкты тейлөөнүн сапатын жогорулатуу үчүн жаңы перспективаларды ачат.

Мамлекеттик сектордо санариптик өнүгүүнүн талашсыз инноватору катары Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигине караштуу Мамлекеттик салык кызматын (МФКР алдындагы МСК) атаса болот, ал QR коддорун (ELQR) колдонуу менен төлөө мүмкүнчүлүгүн ийгиликтүү киргизген. “Салык төлөөчүнүн эсеби”. Бул онлайн сервис камсыздандыруу төгүмдөрүн, кыймылдуу жана кыймылсыз мүлккө салыктарды жана башка салык төлөмдөрүн төлөө сыяктуу электрондук салык кызматтарынын кеңири спектрин алууга мүмкүнчүлүк берет.

Кыргыз Республикасында 2022-жылдын май айынан бери QR коддорун (ELQR) колдонуу менен накталай эмес төлөмдөр системасы иштеп жатат. Өлкөдө QR төлөмдөрүнүн бирдиктүү стандартын киргизүү жана каржы рыногунун бардык катышуучуларын бирдиктүү төлөм системасына бириктирүү боюнча бардык иштерди Банктар аралык процессинг борборунун (МПЦ) командасы жүргүздү.

Кыргызстанда QR төлөмдөрү ишке киргизилгенден бери накталай эмес төлөм ыкмасына болгон кызыгуунун олуттуу өсүшү байкалды – төлөмдөрдүн саны ай сайын орточо 40%дан 50%га чейин өстү. Алсак, 2023-жылы 3,2 миллиард сом суммасында 3 миллиондон ашык төлөм катталган болсо, 2024-жылы толук эмес бул көрсөткүч 13,8 миллиард сомдук 13,6 миллион транзакцияны түзөт.

ELQR Кыргызстанда санариптештирүүнүн ажырагыс бөлүгү болуп, жарандарга накталай эмес төлөмдөрдүн ыңгайлуу, коопсуз жана натыйжалуу ыкмасын сунуштоодо. «МПК» ЖАКсынын жамааты мындан ары да жарандардын жашоосунун сапатын жакшыртууга ле эмес, мамлекеттин жашоосунун бардык чөйрөнүн санариптик трансформациясына салым кошкон продукцияларды жигердүү иштеп чыгууну улантат.