1xBet'тин жаңы амбассадору, стримчи Жамиля “Jammie” Алагөзова карьерасы кантип башталганын, аялдардын CS тармагында пионер болуусу кандай экенин, Сербияда кандай жашап жатканын жана жакынкы келечекте 1xBet менен кандай биргелешкен долбоорлорду күтөрүн айтып берди. 2023-жылдын 1-мартында Jammie Team Spirit Female спорттук командасынын мүчөсү болгон. Ал мындай жетишкендиктерге кантип жеткени менен бөлүшүп, Кыргызстандагы киберспорттун инфраструктурасына баа берди.
- Киберспортко кантип келип калганыңызды айтыңызчы?
- 2017-жылы биринчи кыз-келиндер курамасына чакырылдым. Ал кезде дагы абдан начар деңгээл болчу. Мен ошол эле жылы киберспорт жөнүндө билип, 2017–2018-жылдары биринчи турнириме катыштым.
- Ата-энеңиз, туугандарыңыз, досторуңуз бул тандаган кесибиңизди кандай кабыл алышты?
- Оюндар мага абдан жаккандыктан ар дайым аларга көп убакыт бөлчүмүн. Ата-энем менин хоббимди түшүнгөн жок, анткени ал кезде киберспорт, турнирлер жөнүндө жана алардан акча табууга болорун эч ким билчү эмес. Интернеттин убактысы бүтүп, өчүп калганга чейин уруш-талаш көп болду. Бирок 2018-жылы биринчи LAN утуп алгам (Local Area Network) оюнчулар бир бөлмөдө жана локалдык тармак аркылуу туташып, үйдөн интернет аркылуу ойнобойт дегенди билдирет. Анан апам мени таң атканча күттү: мен үйдөн эртең менен саат ондо чыгып, эртеси күнү таңкы алтыда кайтып келдим, дээрлик бир күн ойнодум. Анан ата-энем "макул, биздин бала жөндөмдүү, ал үчүн кабатыр болбо" дешти. Ошондон бери оңой болуп калды.
- Аялдардын CS тармагында биринчилердин катарында болуу кыйынбы? Анан жалпы коомчулук буга кандай карайт?
- Негизи мен киберспортко келгенде өлкөгө жакын болгон эмесмин. Кыргызстандан жана Кыргызстанга гана өтүүгө мүмкүн эмес, ошондуктан мен дайыма Европаны карачумун. Мага пингдин айынан (оюндук компьютериңизден жөнөтүлгөн пакет тармактагы башка компьютерге жетип, кайра кайтып келген убакыттын ичинде) мени алыска бара албайт жана стриминге же башка жакка барганым жакшы деп айтышты. Мен ар дайым ушул стереотиптерден жана ишенбөөчүлүктөн өткөм. Мага мен өткөн жолдор жагат. Анткени мен өзүмдүн тажрыйбамдын аркасында киберспортчу болууну каалаган башка кыздарга жардам бере алам.
- Бул тармакта профессионал оюнчу болгон кыз канча акча таба алат? Башка өлкөдө жашоо жетиштүүбү?
- Европада жана КМШда мынчалык көп төлөшпөйт. Биринчи баскычта, мисалы, BIG, NIP, орточо эмгек акы 1500 долларга жетиши мүмкүн, бул сумма сиз кошулган уюмга жараша болот. Азияда 3000 долларга чейин жетиши мүмкүн: өнөктөштөр абдан бай. Жашоосу кымбатыраак Америкада LAN тармагына кирбей туруп эле 5000 долларга чейин таба аласыз. Көптөгөн киберспорт оюнчулары дагы эле стриминге тартылып, уюмдар аз экенин жана атаандаштардын айынан аларга кирүү мүмкүнчүлүгү дээрлик жок экенин түшүнүшөт. Бирок бул да туруксуз: мисалы, 50дөн 100гө чейинки аудитория менен 0дөн 200 миң сомго чейин таба аласыз. Башка өлкөдө жашоо жетиштүүбү? Уюмдун жардамысыз - жок. Мисалы, Сербияда жашоо кандай болгон күндө да Кыргызстанга караганда кымбат. Бишкекте мен бул айлыкка жакшы жашамакмын, бирок Белградда уюмдун жардамысыз жашоо кыйын.
- “Team Spirit” аялдар командасына кандайча келип калдыңыз?
- Баары мүмкүн болушунча өзүнөн-өзү болуп кетти. Болгону бир жыл мурун мен жана менин командам ESLImpact'тин үчүнчү сезонуна катышууга укук алган жокпуз. Мен абдан жакшы ойногондуктан европалыктар менен аралаштым. Ал жакка барган команда бир оюнчусуз калды. Алар мага "сен кошулууну каалайсыңбы? Убакытыбыз аз". Мүмкүнчүлүктү колдон чыгарбайлы деп, дароо эле макул болдум. Башкача айтканда, бул күтүлбөгөн жерден болду, бир жуманын ичинде мен келишимге кол коюп, лагерге бардым.
- Кайсы турнир эсиңизде калды жана эмне үчүн?
- Эгерде биз LAN турнирлери жөнүндө айтсак, анда Сауд Арабиясы, анткени бул мен барган жалгыз эл аралык LAN турнири. Бул жаңы тажрыйба жана башка топторду жандуу көрүү абдан сонун. Мен катышкан эң кызыктуу турнир 2019-жылы болгон WESG турнири, анда биз Азиянын онлайн квалификациясын ойнодук. Ал жерде бизде көп көйгөйлөр болгон. Электр энергиям өчүп калып, тез аранын ичинде компьютердик клубга баргам. Ошондой эле менин командамдан да дагы башка бирөө көйгөй жаратты. Көптөгөн кыйынчылыктарды жеңип, жыйынтыгында жеңишке жеттик. Ошол эмоциялар, балким, менин башымдан өткөн эң унутулгус нерселер. Биз биринчи эл аралык LAN турнирине учушубуз керек болду, бул мага жашоомдо болбогон эң сонун эмоцияларды берди.
- Жашооңузда киберспортту таштап, башка тармакка өтүп, баарын кайра баштайын деген учурлар болду беле?
- Ооба, көп учурда. Балким, бул дагы туруксуз, ар дайым боло берчү нерсе эмес. Менде көп учурда мен каалагандай колдоо болгон эмес. Баарын таштагым келген учурлар көп болду. Мен LAN'га барышым керек болгондо, менин турнирлерим эки жолу кыскартылган. 2019-жылы мен Куала-Лумпурдагы турнирге учуп бармакмын, бирок ал коронавирустун айынан болбой калды. 2020-жылы мен DreamHackке учушум керек болчу, бирок пандемиядан улам ал да онлайн режимде гана өттү. Финансылык колдоо болбогондо, уюм таба албадык, деги эле аялдардын киберспортуна эч ким ишенчү эмес, мен чындап баарын таштагым келген. Бирок бул хобби менде өмүр бою сакталып калды. Мен бий, музыка жана башка көп нерселерди аткардым, бирок киберспорт менде дагы эле жалгыз нерсе.
- Сиз Белградда бир жылга жакын убакыттан бери жашайсыз. Башка өлкөгө көчүү кыйын болдубу?
- Жок, кыйын болгон жок. Көчүүдөгү эң кыйыны бул узак каттамдар. Мен эч нерсе кылбай, кыймылдабай, беш саат учакта отурганды жактырбайм. Ооба, мен өмүр бою компьютерде отурдум, бирок ал жерде жок дегенде өзүмө ыңгайлуу болуп отура алам. Жалпысынан алганда, кыймыл тынч жана жеңил болду, анткени менин жашоом мындай: мен сыртка көп чыкпайм. Дем алыш күндөрү гана чыгам. Мен коомдук адам эмесмин, көбүрөөк интровертмин, ошондуктан мага үйдө отурган ыңгайлуу. Бул жылы мен Сербияда сейилдеп, эс ала турган досторду таптым. Өлкөдө орус тилдүүлөр көп, ошондуктан тилден тоскоолдуктар дээрлик жок, көбү англисче сүйлөйт.
-Сербиянын 5 артыкчылыгы катары эмнени атайт элеңиз?
- Биринчиден, мага жумшак климаты жагат. Өтө суук эмес жана өтө ысык эмес. Экинчиден, эли абдан ынтымактуу, эч ким сага тиктеп карабайт, алардын арасында өзүңдү абдан ыңгайлуу сезесиң. Мисалы, Бишкекте менин кызгылт чачым жана татуировкама жергиликтүү тургундардын арасында ыңгайсыздыкты жаратат. Белградда эч кимдин иши жок. Үчүнчүдөн, унаа тыгындары жок. Сербияда инфраструктура жакшы жолго коюлган, унаалар көп болгону менен тыгын жок. Төртүнчүдөн, бул жерде орусча сүйлөгөндөр көп. Эгерде мен башка өлкөгө көчүп кетсем, өзгөчө Европага, жергиликтүүлөр менен тил табышуу кыйын болот деп ойлочум.
- Кыргызстандын Сербиядан кандай артыкчылыктары бар?
- Ашканасы 100 пайыз. Абдан даамдуу эт. Мен дайыма Бишкекке даамдуу жана арзан тамак үчүн кайтам. Мисалы, Сербияда ашкана бир кыйла кымбат. Эгерде сиз КМШнын тамак палоо, лагман жана башка ушул сыяктуу тамактарын издеп калсаңыз. Бишкектеги таксилер Белградга караганда бир топ арзан. Тоолорду мен чындап сагындым. Бул жакка келгенде тегеректеги тоолорду байкай баштадым. Кыргызстанда туруктуу жашагандан кийин аларга көңүл бурбайсың. Дагы бир жакшы жагы – Бишкекте жашаган үй-бүлөм. Ошон үчүн Бишкек мен үчүн абдан кымбат.
- Азыр Кыргызстанда киберспорт оюнчуларынын чоң коомчулугу барбы? Сиз билген жылдыздар барбы?
- Башка өлкөлөргө салыштырмалуу оюнчулардын коомчулугу кичинекей, эгер CS дисциплинасын эле эмес, баарын ала турган болсок. Бирок бизде дагы бир топ таланттар жана өсүп келе жаткан жылдыздар бар. Азыр мен көрүп жаткан жаңылыктардын жана жетишкендиктердин баары пабгерлерге байланыштуу (PUBG (PlayerUnknown'sBattlegrounds) – популярдуу эң көп ойнолчу онлайн оюну. Алардын бири жакында Team Spirit менен келишим түздү. Дота оюнчулары да бар, бирок алардын саны өтө аз. Кээ бир CS RMR Азия турнирине жолдомо алган командабыз бар болчу, тилекке каршы, алар виза ала алышкан жок. Башкача айтканда, мен бул адамдардын бардыгын досторум аркылуу билем.
- Кыргызстандагы киберспорт инфраструктурасын кандай баалайсыз? Азыр киберспорт кандай өнүгүп жатат?
- Акыркы бир жылда эч нерсе өзгөргөн жок. Буга чейин Escape жана Hydra уюмдары үзгүлтүксүз негизде турнирлерди өткөрүп келген. Эми муну бир гана HydraContest аткарат. Калгандары тийиштүү материалдык колдоосуз иштей алышпайт. Кыргызстанда киберспортчулар башка өлкөлөргө окшоп айлыгы жок. Ошондуктан биздин жигиттер көбүнчө Казакстан менен Өзбекстанда өтүүчү турнирлерге барышат.
– Өнүгүүңүзгө эмне түрткү болот, киберспортто да, жашоодо да жаңы идеяларды издөөгө эмне түрткү берет?
- Мен сизге CS жөнүндө айтып берейин. Мага өзүмдөн башка эч ким түрткү бербейт. Мен өзүмдүн жетишкендиктеримден, көрсөткөн чеберчилигимден шыктанам. Эгерде мен өзүмдүн жөндөмсүз экенимди көрсөм, кандай ойноп жатканыма үңүлүп карап, андан ары өнүгүү үчүн өз тажрыйбамды колдоном. Же буга чейинки турнирлерди көрөм. Эгер мен жаңы нерсени үйрөнсөм (жана билим мен үчүн ар дайым кошумча мотивация болуп саналат), мен аны азыр эле сынап көргүм келет. Мунун баарын балким, турнирлерде гана көрүүгө болот, бирок CSте гана эмес. Кээде The Internationalдын жеңүүчүлөрү тууралуу True Sight видеолорун көрүү кызыктуу. Оюндун бул форматы да шыктандырат. Чыныгы эмоцияларды жана спортчулардын басып өткөн жолун көрүү абдан кызыктуу. Ал эми жашоодо Кыргызстандан анча таанылбаган таланттарды көргөндү абдан жакшы көрөм. Мен Instagramаркылуу же башка адамдар аркылуу сырттан көп адамдарды билем. Бул балдардын аудиториясы аз, бирок ошол эле учурда алар абдан сонун иштерди жасашат. Мага, мисалы, Google'да иштеген кыргызстандык жаш таланттарды же оюндарды иштеп чыгууну көргөндү жакшы көрөм. Кээ бирөөлөр аларга ичи тарлык кылышат, бирок мага тескерисинче ал нерсе жагат.
- Сиз жакында 1xBetтин жаңы амбассадору болдуңуз. Ушундай атактуу бренд менен кызматташуудан кошумча жоопкерчиликти сезесизби?
- Ооба, 100 пайыз. Мен жумушума ар дайым жоопкерчилик менен мамиле кылам. Колумдан келгендин баарын бергенге аракет кылам, мен ошондон ырахаттанам. Бул чындыгында кызыктуу, анткени сиз ар дайым кандайдыр бир салым кошкон бренддер жана долбоорлор менен иштешүүнү каалайсыз. Ушундай жол менен мен башка адамдарга жардам бере алам. Бул кызматташтык Кыргызстанда киберспорттун эшигин ачат, мен коомду өнүктүрүшүбүздү жана мындан да көп ийгиликтерди каалайм.
- 1xBet менен кандай биргелешкен долбоорлорду пландаштырып жатасыз?
- Жеке стримдер, профессионал оюнчулар менен бирге коллабдар, таасир этүүчүлөр менен кызматташуу, Кыргызстандагы жана башка аймактардагы киберспорттук турнирлерди чагылдыруу. Балким, менден Life эфирлер, Кыргызстандын башка спортчулары менен биргелешкен долбоорлор. Бул абдан кызыктуу болот. Анткени мен муну интернеттен гана көргөм. Өзүңдү башка дисциплиналарда сынап көрүү, ошондой эле бул башка кесипкөй спортчулар менен таанышууга сонун мүмкүнчүлүктү түзөт. Менден жана 1xBetтен белектер да бар, андыктан социалдык тармактарда бизди баамдап турууну унутпаңыз.
- 1xBet менен кызматташуу жана келишим түзүү тууралуу жаңылыктарга аудиторияңыздан реакция болдубу?
- Ооба. Досторум же мени көптөн бери баамдап жүргөндөр чын жүрөктөн куттукташты. Кээ бирөөлөр мунун эмне үчүн зарыл экенин түшүнүшкөн жок. Мен бул канчалык сонун экенин жана эмне үчүн ал бизге чоң киберспортко эшик ачуу керектигин айттым. Бирок көпчүлүк колдоду, абдан ыраазы болушту.
- Быйылкы жылга кандай максаттарды коюп жатасыз?
- Быйылкы жылдын калган мезгилиндеги негизги максат LAN IMPACT турнирине барып, жакшы ойноо. Азырынча мен ушуга гана көңүл буруп, алектенип жатам.
- Кесиптик карьераңызды бүтүрдүңүз дейли. Ушундан кийин эмне менен алектенет элеңиз?
- Эгерде киберспортто калууга мүмкүнчүлүк болсо, ушул тармакта калганым жакшы болот эле. Мүмкүн мен стример же алып баруучу болмокмун. Негизинен мен машыктыруучу же аналитик болом деп ойлочумун. Бирок бул тармакты эске алганда, машыктыруучунун ролунда аял кишини көрүшүм күмөн туудурат. Албетте, ишке ашса, сонун болот. Мүмкүн болушунча киберспорт менен алектенгим келет. Эгер киберспорт болбосо, IT тармагы мага эң жакын болсо керек. Же таптакыр башка тармакты тандап, музыкант же ыр жазмакмын. Же болбосо ата-энемдин бакчасынан алча терет болчум.
Бардык берген маектеримде мен бир гана нерсени айтам: киберспорт мелдештер болуучу чыныгы спорт экенин эске алуу керек. Жеңип эле тим болбостон, жеңилип, жеңилгенге да моюн сунуу керек. Сиз бул жерде көптөгөн атаандаштар бар экенин түшүнүшүңүз керек жана аны басып өтүү өтө кыйын. Бирок эгер сиз чын эле чын жүрөктөн муну кааласаңыз аракет кылыңыз, жасаңыз, эч кимден коркпостон Кыргызстандын чоң оюнчуларына жазыңыз. Балким алар дароо жооп беришпейт бирок алар 100 пайыз жооп беришет. Сизди кызыктырган нерселердин баарын табыңыз: канчалык көп билсеңиз, ошончолук кайсы тарапка жылыш керек экендиги айкын болот, анткени көп кыйынчылыкты башынан өткөргөн, тажрыйбасы бар адамдарга гана сиздин бул максатка жетүүңүздүн оңой жолун көрсөтө алышат. Эгер сизге бул нерсе жакса, киберспортту өнүктүрүңүз!
