Алтынбек Сулайманов: «БИЗДИ УКПАСА, КЕСКИН ЧАРАЛАРГА БАРАБЫЗ»

Кыргызстан жакынкы 5 жылдык тагдырын аныктоочу окуянын алдында турат. Парламенттик шайлоого аттанган партиялардын лидерлеринде эмне максат-мүдөө бар? Буга чейин эмне кемчиликтерди кетиришти, эми кантип аларды жоюшмакчы? Алардын сыймыктана турган кандай жетишкендиктери бар? «Азаттыктын» партия лидерлери менен болгон маектеринин урунттуу учурларына бул санда да орун бердик.

– Алтынбек мырза, «Бир бол» парламентке өтөт деп ишенип турасыздарбы?
– Атаандаштарыбыздын баары күчтүү партиялар. Албетте, өтөбүз деген ишеничибиз бар.
– Мен эсептеп бара жатып жаӊылып кеттим, аябай көп сандагы «Ак жолдун» мурдагы депутаттары, Бакиев бийлигинин акыркы күнүндө аны менен иштешип жаткан премьер-министр, министр, прокурорлор жүрөт. Ушундай эски кадрлар менен парламентке өтөбүз деп ишенип турасыздарбы?
– Албетте.
– Эл 2010-жылы ыӊкылап кылып бул кишилерди тараткан болчу да...
– 2010-жылы тарагандан кийин Акаевдин же Бакиевдин кезинде иштегендердин баары иштебей калдыбы? Ар бири өз мезгилинде Кыргызстандын түптөлүшүнө салым кошкон. Азыр жакшы иштеген инсандардын баары өз ордун таап, ар жерде иштеп жүрүшөт. Биздин тизмеде да ошондой кишилер бар.
– Талапкерлер арасында криминалга тиешеси барлар тууралуу көп сөздөр жүрүп жатат. Сиздердикине келсек, «Душка» деген каймана аттуу Дүйшөн Төрөкулов криминалга тиешеси бар делип жатат. Ошто көбү тааныйт экен. Ал тургай Кара-Суу районун кармайт, карайт деп айтып жүрүшөт...
– Дагы жаӊылышып жатасыӊар. Маалыматыӊарга журналисттик жакшы анализ жүргүзүп алсаӊар болмок. Ал жигит Ошто спорт комитетин башкарат.
– Ооба, аны билебиз. Андан тышкары...
– Ал жигит бул күнгө чейин спорт тармагында жүргөн. Криминалдык дүйнөдө жүргөн болсо иликтеп көргүлө, кимдер менен жүргөн, кайсы кылмышты кылган? Жөн эле спортчуларды же көчөдө тентегирээк жүргөн балдарды криминалга такай берген туура эмес.
– Сиздин атыӊыз деле аралашып жүрөт...
– Ооба, меники да көптөн бери аралашып жүрөт. Дагы айтам: иш козголмок түгүл бир күн да милиция кызматкерине сурак берип көргөн жигит эмесмин.
– Ош аэропортундагы карактоо боюнча мурдагы партиялашыӊыз Жусуп Коргонбай уулу жана анын иниси Жоомарт «каракчылыкка шектелгендердин бирөөсү менен байланышыбыз болгон, катташып жүргөнбүз» деп моюнга алышты. Сиздин дагы бир өнөктөшүӊүз, партиялашыӊыз Замир Сыргабаевдин бир тууган иниси да каракчылыкка шектелип кармалды. Ошол миллиондогон долларды карактаган ишти бийликте отурган чоӊ жетекчилер болбосо, таасирдүү топ болбосо жасай алмак эмес деп багытты сиздер тарапка буруп койгон болчу. Сиз кандай жооп бересиз, байланыш бар болуп калган жокпу, же жөн гана дал келүүчүлүкпү?
– Замир Сыргабаев көп жылдар бою жанымда жүргөн. Иниси ошол ишке аралашып жаткан болсо, ал азыр түрмөдө отурат. Ал ишти жасагандар бүт ачыкка чыгып, камалганы камалып, качканы качып, керек болсо ал ишке байланыштуу казактар да кармалды. Бүт аягына чейин чыкты да. Чыккандан кийин ошол сөз да токтободубу. Аралашкан болсок бизди эбак эле жеп коймок да?!
– Бир тыйын дагы алган эмессизби?
– Кандайча бир тыйын алышым керек?! Сен мындай кичине сөзүӊдү оӊдоп койсоӊ...
– Жок-жок, колуӊузга бир тыйын да тийген эмеспи?
– Тийген эмес. Керек болсо биз ал ишти билген эмеспиз, кийин билип жатпайбызбы.
– Сиздин кирешеӊиз кайдан түшөт, эл билсе болобу ушуну?
– Менин кирешем... Менин компаньон досторум бар, депутаттыкка келгенге чейин жасап жүргөн бизнесимди уланткан инилерим бар. Бизнесим көбүнчө курулуш тармагында. Өндүрүш жакта да бар. Түрдүү иштерди кылган «Карго» бар.
– Декларация толтурганда жалаӊ эле айлыгыӊызды көрсөтүпсүз. 2014-жылга 721 миӊ сом деп эсептелиптир. Сиз анчалык кедей эмессиз да?
– Көрүп жатпайсыӊарбы, мыйзам иштебей жатса, элдин бардыгы байлыгын көрсөткөндөн коркушса, анан журналисттер алып чыгып көрсөтүп жатсаӊар, ким кепилдик берет?.. Эртеӊ аларды кимдер келип тоноп кетет? Бул деген жашыруун болушу керек да. Декларация деген менен ар бир жарандын коопсуздугу сакталышы керек...
– Сиз мамлекеттик кызматкер катары мыйзам боюнча ачык болушу керек да.
– Ооба, меники боюнча эч бир мыйзамды бузган эмесмин. Мүлктөрүмдү өзүмдүн атыма жаздырган эмесмин. Мен азыр бизнес менен алектенбейм, бүгүн депутат катары мамлекеттен маянадан тышкары эч нерсе алган жокмун. Бизнесимдин өзүнүн менеджерлери бар, бир тууган иним бар, ошол жумуштарды жүргүзүп жатат.
– «Жаш күч» деген спорт клубуӊуз Ошто көп. Парламенттик шайлоодон кийин башкача натыйжалар чыгып калса, «Жаш күчтүн» спортчулары кокусунан ошол иштерге аралашпайбы?
– Жеӊгенди да, жеӊилгенди да билиш керек. Эгерде биз чындап жеӊген болсок, тийиштүү добушубузду алган болсок, бирок жыйынтык бурмаланса, анда биз ар бир шайлоочубуздун добушун коргоого милдеттүүбүз.
– Кантип коргойсуздар?
– Кеттик, согуштук, мушташтык деген сөз болбойт. Биз мыйзам чегинде барышыбыз мүмкүн. Эгерде талабыбызды талашып, добушубузду сактап бергиле дегенибизди укпаган болсо, анда башка нерселерге да барышыбыз мүмкүн.
– Мисалы, эмнеге барышыӊыздар мүмкүн?
– Биз анда бүгүнкү бийликтин кетишин талап кылабыз.
– Сиздер айтсаӊыздар эле кетпейт да...
– Кетпесе... Кандай кетпейт? Биздин туура койгон талаптарыбызды укпаган болсо, анда биз деле «крайний» жолдорго барышыбыз мүмкүн. Буга эч ким кепилдик бере албайт.

Текст «Азаттык» сайтындагы видеомаектен түшүрүлүп,
кыскартылып берилди.