Курманбек Бакиев: “МЕН КАН ТӨГҮҮГӨ КҮНӨӨЛҮҮ ЭМЕСМИН...”

Мезгил үнү

Жалал-Абаддагы Тейит айылында Курманбек Бакиев укук коргоочулар Азиза Абдрасулова жана Төлөйкан Исмаилова менен жолугушту. Жолугушууда отставкага кетүүгө даяр экенин билдирип, бирок өзүнүн коопсуздугуна кепилдик берүүнү талап кылууда. Ал эми К.Бакиев 12-апрелде «Азаттыктын» кабарчысына берген маегинде кан төгүүгө өзүн күнөөлүү деп эсептебей тургандыгын билдирген. Ал маек төмөндө.

“Азаттык”: – Кыргызстандагы абалга, болуп өткөн окуяларга алгач сиз кандай баа берер элеңиз? “Президент Курманбек Бакиев 6-апрелде Таласта элдин алдына чыгып койсо, ошондо эле басылып калат эле. Ал эми 7-апрелде болгон окуяларга президенттин түздөн-түз тиешеси бар” деген пикирлер айтылып жатат, ушул боюнча айтсаңыз...
Курманбек Бакиев: – Биринчи кезекте айта турган сөз, Кыргызстанда абал бүгүн өтө татаал. Жанагы суроого жооп берейин. Таласка эмне үчүн мен барган жокмун? Таласта мындай болот деп эч ким күткөн эмес. Таласта, Нарында, жалпы эле Кыргызстанда мындай болорун биз күткөн эмеспиз. Бул кайгылуу кан төгүлүп кеткен окуя боюнча укук коргоо органдарында да, менде да маалымат болгон эмес. “Курал менен, күч менен бийликти алабыз деп даярдык жүрүп жатат” деген маалымат жок болчу.
Эми биз митингдерге акыркы жылдары көнүп калганбыз. Ошондуктан “талаптарын айтышсын, угабыз” деген ой менен Таластын губернатору уруксат берген. Ага кирип, аны барымтага алып эмне кылат? Анысы аз келгенсип, керосин, бензин бөтөлкөлөр менен администрациянын ичин толтуруп, барган 70тен ашык милицияны жарадар кылышкан. Ошол жерге барган врачтарды сабап... Врачтарда эмне күнөө, губернатордун күнөөсү эмнеде? Бийлик Таласта эч бир туура эмес иш кылган жок.
Ошондуктан алтысында болгон окуяга Ички иштер министри Молдомуса Конгантиевди “барып көрчү, айланайын, эмне себептен мындай болду?” деп жөнөттүк. Себеп дегенде буга негиз жок эле. Барды эле, Ички иштер министрин эмне кылышты?
Ак үй боюнча айтсам, мен кадимкидей эле ишке келгем. Эртең менен биз уруксат бергенбиз, Атамбаевдин кеңсесинин астында митинг болгонго. Эми митинг-митинг, укук коргоо органдары барышты, тополоң кылбагыла, жолдорду тоспогула деп. Эмне кылышты алар? Милицияны сабап, тигил курсант балдарды качырып, барган спецназдын куралын тартып алышты. Жолдон курал саткан дүкөндү талкалап, андан куралдарды алып, Ак үйгө келишти.
Ак үйгө келгенде митинг дегенде арасында аялдар болот, аксакалдар болушу мүмкүн, кандайдыр бир лозунг жазылат, талаптар айтылат да. Буларда эч нерсе жок, колунда курал, анан аябай кызуу даярданган балдар. Эми мен бир нерсени айткым келет, бул жерде жалаң эле жанагы арактын күчү менен эмес, балдарга башка дагы бирдеме берилген. Балдардын ушунчалык мээсин айлантып, эмне кылганын экспертиза жасап өткөрүш керек. Себеп дегенде ден соолугу жакшы, акыл-эси ордунда болгон балдар минтип кыйкырышпайт, минтип өздөрүн алып жүрүшпөйт.
Мурдагы күнү мага маалымат келди, кечээ дагы тактадым. “Илбирсти” билесиңер, ошол жерден митинг уюштургандардын өздөрүн атышты. Кыргыз элинин астында айтып коёюн, биринчи каза болгон балдарды өздөрү атышты. Эптеп кан төгүп кызытыш керек эле. Ак үйдү, президентти коргогон укук коргоо органдары мыйзамдын негизинде, эгерде президентке кол салса, алар эч кандай буйрук күтпөй эле жооп беришет. Куралга курал менен жооп берет, бул – мыйзам чегиндеги иш. Дагы бир нерсени айтып коёюн, менин кабинетиме снайпер эки ок атты. Кудайга шүгүр, Кудайга ыраазымын, Кудай сактаптыр мени. Эгерде эки октун... ишенбегендер барып көрүшсүн, снайпер аткан. Жөнөкөй эле автоматтын татыратып атканы эмес.
Анан ушинтип чабуул кылып жатса, жанагы Ак үйдү коргогондор жаш агызуучу газ, резинадан жасалган немелер менен митингге келгендерди кичине артына кайтарышка аракет кылышты. Бирок өлгөн балдарды көргөндөн кийин булар асманга атышты. Эч качан биздин укук коргоонун балдары түздөн-түз эле аткан жок. Мен азыр угуп жатам, маалымат бир жактуу кетип жатпайбы, бирден терип атыптыр деп. Бул болбогон нерсе, кантип эле Ак үйдүн ичинде турган снайперлер ошолорду бирден терип атсын?! Алар биринчи окторду асманга, анан жерге атышкан. Андан кийин БТРди ээлеп алышып, булар пулемёт менен ата башташты.
– Ок атууга ким буйрук берди?
– Андай буйрук бергенге мен үчүн, биринчиден, эч кандай кажети жок болчу. Экинчиден, мен бул ишке президент катары, Конституциянын гаранты катары...
Мен азыр угуп жатам, Молдомуса Конгантиевди аябай кыйнашыптыр, “айт, көрсөтмө бер, “Бакиев мага аткын деген команда берди” деп айткын” дегендей. Ыраазымын, мен ошондой Молдомуса Конгантиевге окшогон жигиттерибизге, генералдарыбызга. Мен билем, ал эч качан жалган сүйлөбөйт.
– Мындан аркы иш-аракетиңиз кандай болот? “Президент арызын жазса, Убактылуу өкмөт менен сүйлөшсө болот эле” деген пикирлер бар...
– Биринчиден, кеткенге макул эмесмин. Мени жалпы Кыргызстандын элинин 77 пайыздан ашыгы экинчи мөөнөткө шайлаган. Президентти шайлаганга 9 ай эми болуп жатат. Экинчи себеп, 7-апрелге эки жума калганда Бишкекте Ынтымак курултайы болгон. Бул Ынтымак курултайында бүт Кыргызстандын аймактарынан карапайым эл келген, чиновниктер эмес. Эки күн сүйлөштүк, бардык маселе боюнча.
Курултайдын жыйынтыгы боюнча алар “биз президентти, анын саясатын, жаңылануу боюнча багытын колдойбуз” деген чечим кабыл алышты. Эки жуманын ичинде эле элдин мүнөзү 180 градуска өзгөрүп кетеби? Ошондуктан мен эмне үчүн курал менен кан төгүп келген бандиттердин астына башымды ийип, бүт Кыргызстандын элинин ой-пикири менен эсептешпей кетип калышым керек?! Мен президенттик такты кармап отурган киши эмесмин. Мен өткөндө айткам, мына экинчи мөөнөткө шайладыңар, буюрса, мөөнөтүм бүткөндө тапшырып кетем деп. Мен эч качан кызмат үчүн жабышып эле жалдырап отурбайм. Мындай, кыскача айтканда, кызматтын кулу эмесмин. Бирок мамлекеттин башчысымын, президентимин.
Эгерде ушундай “мамлекеттик төңкөрүш, курал менен, кан аркылуу келебиз деген даярдык болуп жатат, урматтуу президент” деген маалымат болгондо биз башкача чара көрөт элек. Анда биз жок дегенде башка мамлекеттердин күчтөрүн чакырып, сактап калганга аракет кылат элек.
Бирок менде да, биздин берки укук коргоо органдарында да мындай маалымат болгон жок, мына менин күнөөм ушунда. Эч кандай негиз жок, азыркы абалда ушинтип “мынакей мен кеттим, эми биягын өзүңөр бүтүрө бергиле” дегенге. Азыркы Убактылуу өкмөт, булар жасап жаткан иштердин бардыгы мыйзамсыз. Булар азыр мыйзам чегине кириш керек. Конституциябыз бар, парламент, президент бар.
– Демек, ушул окуяларды бир эле оппозиция уюштурду деп эсептейсизби же башка таасирлер дагы барбы?
– Жалгыз оппозициянын колунан келбейт эле, бул жерде дагы тышкы күчтөр бар.
– Тышкы күчтөр дегенде кимдерди түшүнсөк болот?
– Эми мен оппозициячыларга окшоп мындай анча-мынча ушактын негизинде айта бербейм, мен мамлекет башчысымын. Ошондуктан мен тактамайынча айта албайм, бирок тышкы күчтөр бар.
– Эми сиз тараптан Убактылуу өкмөт менен сүйлөшүүгө демилгелер болобу же алар тараптанбы?
– Мен президентмин, менин президенттик полномочиемди алган жок жана ала албайт. Дагы бир жолу кайталайын, өкмөт отставкага кетти, бирок парламент турат. Булар өздөрүн Убактылуу өкмөт деп атап алышты, Убактылуу өкмөт чыксын, сүйлөшөлү.
– Сиздин оюңузча, учурдагы кырдаалды кантип тынчтык жол менен чечсе болот?
– Мен азыр ушул Жалал-Абадда, Ошто жүргөнүмдүн бир гана максаты – түштүктү аман сактап калалык. Түштүктө от чыгып кетпесин, мен азыр көрүп жатам, бир топ балдар курал менен жүрүшөт, криминал жанданып калды. Ошондуктан эл менен жолукканда азыр сабырдуулук кылып, эң негизгиси, элди түндүк-түштүк кылып бөлбөй, ушул максатта сактап калалы деп жатам. Менин максатым – бул жакта элди ынтымакта, биримдикте сактап калуу.
– Ар кандай маалыматтардан улам мен туура жооп алып алайын деп жатам, Курманбек Бакиевди коргогон 500дөй куралдуу аскер бар дейт?
– Аскер деп айтпайын, Ички иштер министрин кетирди, бирок укук коргоо жагында иштегендердин көпчүлүгү азыр биз жакта. Аскердин кызматкерлери биринчи жетекчилерин алмаштырды, офицерлер, башка көпчүлүгү мен тарапта. Мен президент катары биздин Ички иштер кызматкерлерине кайрылгым келет, Коопсуздук комитетинде иштеген, аскер кызматында иштегендерге эч качан, эч кандай жол бербегиле, дагы бир от чыгып кеткенге.
Биринчиден, башчыңар өз ордунда. Жалал-Абадда президенттик милдетимди ушул жерден аткара берем. Керек болсо Ошко барам, резиденциямды Ошко көчүрөм. Мамлекетибизди сактап калалык, азыр негизги максат ушул. Азыр эгерде укук коргоо органдары, аскер Убактылуу өкмөттүн кандайдыр бир мыйзамсыз буйруктарын аткарып, күч колдоно турган болсо, анда биз мамлекеттен, элибизден айрылабыз. Кыргызстанды бөлүп алам деген чоң мамлекеттер азыр кандай болор экен деп карап турушат. Эгер ошону каалабасак, анда буга жол бербешибиз керек. Анда кыргыздын мамлекети да жок болуп, Кудай деп кетебиз анан кийин.

www.azattyk.kg

Сүрөттөр "Супер-Инфо" гезитинин архивинен жана
"www.azattyk.kg" сайтынан алынды.