КЫЗГАН, БИРОК БИЛДИРБЕ. КЫЗГАНЫЧТЫ КАНТИП ЖЕҢЕСИЗ?
"Кызганчаактык – оору" дешет психологдор. Бул оорунун айынан канча деген үй-бүлө ажырашып, ал гана эмес, айрымдар бири-бирин өлтүрүүгө чейин барып жатканын турмушта кездештирип келебиз. Эл көзүндө, эл оозунда жүргөн адамдардын күйөрманы, сүйөрманы бар дегендей, аларда бул жагдай жөнөкөй адамдарга караганда бир топ оор болсо керек.
Кубаныч Ажыбаев, ырчы: «ЖУБАЙЫМДЫ МУРУНКУ ЖИГИТТЕРИНЕН КЫЗГАНА БЕРЧҮМҮН»
-Cүйүү бар жерде кызганыч сөзсүз болот. Мен ырчы, тамада катары эл көзүндө көп жүрөт эмесминби, мага тийишкендер көбүнчө 40-50 жаштагы, менден жок дегенде 10 жашка улуу эжекелер. Алар мени сырткы келбетиме карап өздөрү менен тең деп ойлошот болуш керек. «Сулууларга суктанууга акым бар» деген ырды ырдасам эле элдин баары «кыздарга жакын» деп ойлойт окшойт, менден тойго келген эркектер аялдарын кызганышат. Ыр ошондой болгону менен, өзүм токтоомун. Жубайым Султан Садыралиев ырдаган «Сүйгөнүмдү ала качты» деген ырымдан кызганат. Ыр башымдан өткөн окуядан улам жазылган. 1-2 жолу радиодон угармандар «автордун өзүнүн аткаруусунда да уккубуз келет» деп ырдатышкан. Ошол ыр радиодон берилип калса, үйдө «жарандык согуш» башталып, казан-аяк калдырап, чыны-аяк ыргыйт.
Кептен кеп чыгып отуруп келинчегимдин мурунку жигиттерин билип калгам, ошолордон кызганган учурум болгон. Балалык сезим экенин түшүнүп турсам деле «анан, дагы, чогуу каяка барчу элеңер?» деген суроолор менен кызгана берчүмүн. Кызганычты мен сүйүү деп түшүнөм. Сүйүү бар жерде кызганыч болот, бирок эмоцияга алдырбаш керек. Эки адам тынч отуруп сүйлөшүп, бир түшүнүккө келсе эле үй-бүлө ынтымакта жашайт.
Асел Турдалиева, ырчы: «МУРУНКУ ЖОЛДОШУМ ЖИНДИ ЭКЕНМИН, СЕНИ ЖӨН ЭЛЕ КЫЗГАНА БЕРИПТИРМИН ДЕП КАЛАТ»
-Мурунку жолдошум менен кызганычтын айынан жашай албай калгам. Кызганыч – баш оору, жүрөк оору сыяктуу эле өнөкөт илдет. Эгер бул оору аялда болсо, эркектен да жаман жорукка барат, аны турмуштан көрүп жүрөм. Апамдан «атам 2-3 күндөп иш сапары менен кетчү эле, кызганчу белеңиз?» деп азыр сурасам, «жок, мен ага ишенчүмүн» деп камырабайт. Апама окшоп мен дагы өмүрүмдө бирөөнү кызганып көргөн эмесмин. Мага сезимин билдирген адамдын кызганчаак экенин байкап калсам, дароо кол үзүп «кереги жок» деп ачык айтчумун. Анткени жолдошумдан кийин айранды үйлөп ичип калгам. Мурунку жолдошум мени тирүү жандын баарынан, ал гана эмес зым карагайдан да кызганчу. Кызганып, мээмди жей берчү. Кызганып турбаса башы ооручу. Мен болсо терезени карап ыйлай берчүмүн. Мен ыйлаган сайын «күчтүү аял терезенин жанында ыйлап турат» деп каткырып күлчү. Эгерде жашоомду ошол нукта улай берсем, психикалык жактан жабыркап калышым мүмкүн эле. Ошон үчүн беш жыл жашагандан кийин ажырашып кеттим. Мен ага өкүнбөйм, кызым бар. Мурунку жолдошум негизи жакшы адам, азыр деле үй-бүлөсү менен сүйлөшүп турам. Өзү «мен жинди экенмин, сени жөн эле кызгана бериптирмин» деп калат.
Рахман Разыков, сатирик: «КЫЗГАНЫЧ БОЛУШ КЕРЕК, БОЛБОСО НИКЕ БУЗУЛАТ»
-Менимче, батыш өлкөлөрүндө кызгануу биздегидей чоң көйгөй эмес. Азыр бизде «кызганычка көп көңүл бурбай, өзүңөрдөн оңой өткөргүлө» деген саясат жүрүп жаткансыйт. Биз аны кабыл албашыбыз керек. Болгону кызгануунун маданиятын үйрөнүшүбүз зарыл. Кызгануу болуш керек, болбосо нике бузулат. Бирок бири-бирин өлтүрүп салганга жеткирбеш керек. Эми элестет, "кызганып жатам" деп бири-бирин өлтүрө беришсе адам калабы? Кызганам деп ар кандай себептерди издей берсе ага манжа чак келбейт. Биринчиден, кызганууга алып келүүчү себептерди издөөдөн качуу зарыл. Минткенде кызганбай калат деп эреже жазып коюу да акылга сыйбаган нерсе. Жазылган мыйзамдардан сырткары жазылбаган да мыйзамдар бар. Менин оюмча, аял заты дагы, эркек дагы бул жаатта тарбияны бала кезде ата-энеден алат. Көз карашы, түшүнүгү үй-бүлөдөн калыптанат.
Роза Шакирова, ырчы: «АДАМ ӨЗҮ КАНДАЙ ЖҮРСӨ, СҮЙҮКТҮҮСҮН ДА ОШОНДОЙ ЖҮРӨТ ДЕП ОЙЛОЙТ»
-Күйөөсүн ашыкча кызганып жүрүп ооруп калган бир эжени билем. Ошондон улам ашыкча кызгануу ооруга алып келет деп ойлойм. Тойлорго барганда кезек күтүп калам, ошондо жолдошум түшүнчү эмес. «Кирип эле ырдап чыга бербейсиңби. Бирөөгө жолугуп калдың да» деп сүйлөнө берчү. Мындай учурда «аялым тойго кетти» деп эле ар кайсыны ойлой бербей, эркек да карманышы керек. Эгер бирөө менен кармап алса, анда ага жазанын кайсы түрү болбосун жарашат дегим келет. Аялдын андай кылыгын көрбөгөндөн кийин, анын артынан түшүп, чукуп кызганбаш керек. Адам өзү кандай жүрсө, сүйүктүүсүн да ошондой жүрөт деп ойлойт. Жолдошум ашыкча кетип бара жатканда «баланча жерге келип кал, кезегимди күтүп машинада отурам» деп жаныма чакырып жүрдүм. Акыры биздин жумуштун кандай экенин өз көзү менен көрдү. Ошондон кийин кызганычы азайып, менин үйгө кеч келгениме түз карап калды. Тескерисинче, «башың ооруган жокпу? Ысык чай ичип ал, биринчи ден соолук, анан ырдайсың» деп калды. Мен деле башында андан кем калбай кызганчаак болчумун. Ар нерсени элестетип алып «каяктасың?» деп телефон чалып жатып калчумун. Азыр андай эмес. Ортобузда чени, чеги менен сый, кызганыч бар.
«КОРКОК АДАМДАР КЫЗГАНЧААК БОЛУШАТ»
Психолог Самат Аалканов кызганыч туурасында төмөндөгүлөргө токтолду:
– Кызганычтын себептери негизинен абдан көп болушу мүмкүн. Кызгануунун артында бир нерседен айрылып калуу коркунучу бар. Коркунуч болгондо адамда агрессия пайда болот да шекшип, тинтип, текшерип баштайт. Ал коркунучту адам бала кезинде пайда кылышы мүмкүн. Ар түрдүү кырдаалда «менин керегим жок, мени үйгө таштап кетишет, мен жалгызмын» сыяктуу ойго кабылып, психикасына терең сиңирип алат. Кийин кичине кезиндеги калыптанып калган ойлору сыртка чыккан сайын коркуу сезими күч алып, кызганчаактыгы күчөйт. Муну «көп ойлонбо, шекшинбе, кулагыңдын сыртынан кетир» деген өңдүү акыл үйрөтүүлөр менен чече албайбыз. Психологго кайрылып, маселени тереңинен таап чыгуу керек.
Сүйүн Кулматова
star@super.kg
"Супер-Инфо" гезитинин материалдары жеке колдонууда гана уруксат.
Жалпыга таратуу "Супер-Инфо" гезитинин редакциясынын жазуу түрүндөгү уруксаты менен гана болушу мүмкүн.
Комментарийлер (24)
Менде кызгануу сезими жок. Жолдошума ишенем. Жашообуз да тынч.
Мен кызганам, бирок билдирбейм. Кызганганга повод бербейт дагы. Кызганып, урушкандан кудай сактасын. Эн негизгиси уй-булоом тынч, кудайга мин мертебе шугур.
Кызганбайм жолдошума 100 пр ишенем бирок жолдошум кызгана берет ото эле.
Мен да аябай эле кызганып дрелдей чукуп ар бир созду кыя кетирбейм. Даже окучулук маалда не подарка бергенлен деп алдап сурап алып. Кайра кийин ыыы ушинтипсин эле го ана мына деп атып мээсин жейм да озум кыйналып психим чыгып ыйлап ардеке болом. Кантип таштасам экем эч жакпайт ушу сапатым озумо. Кайра туруп неге буну кызганып атам баркымы кетирип дейм. Ал деле кызганат кайра эстебейт да. Сен неге эстеп чукубайсын а деп кайра баштайм. Озум ойлоп калам эн алгачкы суйуум болгон бир жигит мени аябай
Benazir08,ыыы дегенин жакты,адабий тилге киргизиш керек окшойт,ыыы)))))
Аябай кызганып ыйлатчу оло жадагам. Ал ошо сапатын мага таштап кеткен окшойт. Бирок эс тарткандан бери мен ото кызганчаак экем. Даже акелерими да кыздарынан кызганып ошо кызга барып нервин жечумун.мммм сен ишенип атасынбы сени албайт суйлошпо уяты жок уйуно чакырыпсын да а ана мына деп. Себеп анда агент деген бар эле го акемин агентин уктаганда чукуп кийин ал кыздардын абиийирин ачат элем. Мени да биро ошентсе кандай акывалда болмок экем деп калам. Кстати бирок ошо кыздардын бирин да алган жок.
Benazir08,абийирин тогуп атсан тийген жок да,а бул кыз кийин жашатпайт экен баарыбир деп)))
Асель эже мен сизди аябай тушунуп турам мурунку жашоонуз боюнча. Менин да жолдошум абдан эле кызганчаак, кислород жетишпей кеткендей туюлат кээде. Ушул кызганчаак жолдошунар болсо тушунушуп бири-бирибизди суйлошот элек. Жаш кезде мен да ойлочусун кызганса суйот жакшы да деп. Озумдун башыма тушкондо бармагымды тиштедим. Абдан кызганчаак, мени эч жакка чынарбайт, бут текшерет, телефонумду айтпай эле коёюн. Телевизордогу ырчылардан дагы кызганып уруш чыгарат, тв да корбойм коркконуман
Rozalar,сиздин жолдошунуз ашыкча эле кызганат экен,Аллахтан озунузго сабыр жолдошунузга ыйман тилениз.
Омурлук жолдошун же жубайын болобу созсуз экоондо тен кызгануу сезими болот деп ойлойм.Эээээн жаман касиет бул тамактан кызгануу
Мен катынымы олло кызганам жоготуп алгандан корком,ортобузда бир кыз бир уулубуз бар бирок барибир кызганам,жашпыз деп аи демкелерди ойлоп кязганат окшойм деп койом озумчо
Менинда жолдошум жону жок ашыкча кызганат, жашаганыбызга 10жыл болуп атат деле калбады. Чынын айтсам жок нерсени айта берип асыла берип уже псих болуп калдым, ыйлап ойлоно берип башым ооруп кетет. Бирок ушул кызганчактыгы калар деп умут кылып жашап келем. А мен коп кызганбайм себеби ишенем.
Жашоодо ото оор аялмын бирок,кызганганда оорумдан капли да калбайт тап такыр башка кып кызыл кызганчаак бир демеге айланып калам.Жолдошум шайыр коп деле кызгана бербейт анын кызганткым келсе тузук эле убайым тартышым керек болот ушунча убайым тартып аны кызгантып не кылам деп ойлонуп жатып озум зээригип кетип эээ койчу деп оюмдан кайтып кетем.Ушундай жалкоо болуп баратам ииии.
Ар бир эле уй булоондо кызганыч болот болуш керек, бирок чеги менен кызганыш керек.
Мен кызганганда сыщик болуп кетем.
Менда аябай кызганчакмын эч озумду кармай албай калам
Баякуну бироонон кызганам деп, туну менен уктабай нерв болуп чыктым, ар нерселерди элестетип ыйлап да жибердим, куйоом болсо уктап жатат. Эртеси козум шишик, башым укулдап ооруп уйкум канбагандыктан, эртеси айтсам кулот болбогон нерсе учун ушинтсен оорукчан болчудайсын негизи эле ыгы менен кызганыч керек экен. Мага окшоп дайын жок корунгонду элестетип фантазия кылып атып ооруп калдым.
