Ош шаарында эненин өз баласын өлтүрүүгө кылган аракети тууралуу маалымат уккан адамдын жүрөк үшүн алды. Милиция кызматкерлери "бул ишке баруума оор турмуш шартым себеп болду" дегенин айтышууда. Ал эми Ош шаардык социалдык коргоо башкармалыгынан окуянын башка варианттары да бар дешет.
«КЫЛМЫШКА БАРУУСУН ООР ЖАШОО ШАРТЫНА БАЙЛАНЫШТЫРУУДА»
Ош шаардык ички иштер башкармалыгынын басма сөз кызматынын жетекчиси Замир Сыдыков окуя тууралуу буларды билдирди:
– Ош шаарында жайгашкан бала бакчалардын биринде Ош шаарынын 26 жаштагы тургуну өзүнүн бир жаштан өткөн баласын жаздык менен тумчуктуруп өлтүрүүгө аракет кылган. Аны ошол учурда бала бакчанын кызматкерлери көрүп калып, наристени өлүмдөн алып калышкан. Тергөөдө эне бул кылганын оор турмуштук шарты менен түшүндүрүүдө. Күйөөсү менен ажырашкандыгын, жокчулук жашоодон кыйналып кеткендигин жана ага-туугандары такыр каралашпай тургандыгын айтып жатат. Кылмышка шектүү К.К. мурда турмушка чыгып ажырашып, наристеси өзүндө калган. Өз үй-бүлөсү менен дагы келишпестиктери бар. Келинге буга чейин «Ак жүрөк» кризистик борбору жардам берип турган экен.
Кылмышка шектүү 19-июнда кармалып, убактылуу кармоочу жайга киргизилди. Анын үстүнөн Кылмыш-жаза кодексинин 28-97-беренеси (адам өлтүрүүгө аракет кылуу) боюнча кылмыш иши козголуп, учурда тергөө иштери жүрүп жатат. Учурда наристенин ден соолугу канааттандырарлык. Ал Ош шаарындагы балдар үйүнүн биринде дарыгерлер менен тарбиячылардын көзөмөлүндө.
«КЕЛИНДИН ЖАКЫН АДАМДАРЫНА ТААРЫНЫЧЫ БАР»
Оор тагдырга тушуккан замандашыбыз баласы менен бир жылдан ашык Ош шаарындагы «Ак жүрөк» кризистик борборунда жашаган. Келиндин башынан өткөргөн күндөрү тууралуу аталган кризистик борбордун жетекчиси Дарика Асылбекова айтып берди:
– Бул келин турмуш шартынын начардыгынан барар жери жок көчөдө калып бизге келген. Биздин борбордо 1 жылдан ашык жашады. Биз колубуздан келген тиешелүү жардамдарды бердик. Психологиялык да жардам көрсөтүлгөн. Бирок келин аны жакшы кабыл алган жок. Ички дүйнөсү башкача келин. Жакын адамдарына таарынычы көп, жан дүйнөсү жабыркаган адам. Эч кимдин сөзүн уккусу келбейт. Ал үчүн дайыма өзүнүкү туура, башка адамдар жаңылышат. Каалаганын сүйлөп, өзү каалаган нерсени сурабастан алып пайдалангысы келет. Бизге жат кылык-жоруктары бар, мүнөзү оор. Мындай адамдарды туура жолго алып келүү кыйын жана ал үчүн узак мөөнөт керектелет. Мындай адамдардан көп нерсени күтсө болот. Мен 3-кабаттан секирип кетеби деп да коркчумун.
«АТА-ЭНЕСИ "МЫНДАЙ КЫЗЫБЫЗ ЖОК" ДЕП СҮЙЛӨШҮҮГӨ ДА КЕЛБЕЙ КОЮШТУ»
– Баласын күйөөсү жок төрөгөн. Наристесинин атасы тууралуу бизге эч нерсе айтып берген эмес. Ата-энесин чакырып сүйлөшөлү десек, ыйлап, бакырып-өкүрүп, жер тепкилеп каршы чыккан. Бирок өзүбүз сураштырып жүрүп келиндин ата-энесин таап, чакырганбыз. Алар да «мындай кызыбыз жок» деп келбей коюшту. Атасынын бир тууганы аялы экөө келди. Аларды кыз өзү кабыл албай, такыр жанына жолотпой койду, «Мен буларды көргүм келбейт. Алар мени өлтүрөм дешкен» деп ызы-чуу салды. Агалары «бул кыз эч кимдин тилин албай каалаганын кылчу» деп айтышты.
Кыскасы, жашоого болгон көз карашын өзгөртөлү деген аракеттерибизден пайда чыккан жок. Балким, чөйрөсүн өзгөртүп, коомго аралаштырсак, кыз өзгөрөр деп жумушка орноштурганбыз. Өзү жаш балдарды жакшы көрөт. Өз кызын жакшы көрүп, эркелеткенине күбө болуп, жаш балдар менен иштешсе, абалы жакшырар деп бир бала бакчага тарбиячынын жардамчысы кылып жумушка орноштурганбыз. Кайсы бир убакыт жакшы эле иштеп жүргөн. Анан эле ал жактагы кызматкерлер «өзү каалагандай жүрө берет. Буюмдарыбызды сурабай колдоно берет» деп арыздана башташты.
Бул арыздануулардан кийин аны азыркы иштеп жаткан бала бакчага которгонбуз. Бул арада үйүндөгүлөр менен жараштырганга да аракет жасадык. Үйүнө өзүн жибергенбиз. Алар кабыл алмак турсун, эшигинин алдына да жолотпой коюшуптур. Муну туугандарынан уктук. Кайра эле 2 сааттан кийин бизге келди. Ата-энесине барып сүйлөшүүгө өзүбүздө мүмкүнчүлүк болгон жок.
Бул келиндин тагдырына окшоп жашоодон тажагандар, жол таппай калгандар бизге күндө келишет. Алар жүздөп саналат. Өздөрү аракет кылгандар өз жолдорун таап кетишет. Айланасындагы бардык адамдар жаман көрүнүп, баары ага жамандык каалап жаткандай кабыл алгандар биздин да сөзүбүздү угушпайт. Минтип кайра жаман жоруктарга баргандары да аз эмес.
«АНЫ ЖӨН ЭЛЕ ЖАМАНАТТЫ КЫЛЫП ЖАТЫШЫ ДА МҮМКҮН»Ош шаардык социалдык коргоо башкармалыгынын үй-бүлө жана балдарды коргоо бөлүмүнүн башчысы Гүлзина Раева "бул келин баласын муунтпай эле, чогуу иштегендер аны жаманатты кылып жатышы мүмкүн" деген оюн айтат:
– Келин турмушка чыкпай эле төрөгөндөн кийин аны ата-энеси үйүнө киргизбей койгон. Баласы менен көчөдө калганда биз аны Ош шаарындагы үй-бүлөнү реабилитациялоо адистештирилген борборуна жайгаштырганбыз. Ал жерде 3 ай жашагандан кийин «кызыбызды күйөөгө беребиз» деп туугандары алып кетишкен. Бири-бири менен келише албай келин кайрадан көчөдө калат. Анан аны «Ак жүрөк» кризистик борборуна жайгаштырганбыз.
Келиндин колу туткактык жайы да бар экен. Анан бирөө катуураак сүйлөп койсо, «өзүмдү өлтүрөм» деп коркута берет. Баласын жакшы көрчү. Бирок кризистик борбордон да, бала бакчадан да көргөндөр"баласын уруп-согуп катаал мамиле кылчу" дешти. Шапалак менен уруп жатканда көрүп калганын Дарика эже да айткан.
Ал келин милицияга кармалгандан кийин барып баласын көрдүк. Абалы жакшы. Моюнунда муунткан белгилер деле байкалбайт. Наристе реабилитациялык борборго жайгаштырылды. Ооруканага барган жок.
Буга чейин келинге «сен иште. Балаңды бизге бер, карап туралы» десек, «баламды бергенче өлгөнүм жакшы» деп бербей койгон.
Бул окуянын дагы бир вариантын угуп жатам. Келин бала бакчада бала багуучу менен уруша кеткен экен. Анан бул кыздын артынан коргоп аларга эч кимиси жок экенин билип, ушинтип жаманатты кылып жатабы деп да ойлоп жатам. Өлтүрүүгө аракет жасагандыгы боюнча азырынча факт жок да. Элдин сөзү менен эле баласын урчу, муунтканга аракет кылды деп айтып жатышат. Баланын денеси таптаза. Калганы тергөөдө билинет да.
Перизат Музуратбекова
koom@super.kg