Максат Надырбеков, алпаруучу: «НУРЗАТТЫН ТУРМУШКА ЧЫККАНЫ МАГА КАТУУ ТИЙДИ»

Алпаруучу Максат Надырбеков буга чейин бизнес ачып, банкрот болгонун айткан эле. Азыр иштери кандай, эмне менен алек болуп жатат, сурап көрдүк. Маекте Максат мырза мурдагы жубайы Нурзат Токтосунова тууралуу да сөз кылды. Каарманымдын маек учурунда көзүнө жаш алган учуру да болду.

– Максат, кандай жүрөсүз? Эмне менен алексиз?

– Жакшы, рахмат. Досумдун бир жумушу бар. Ошону менен чогуу иштеп жатам. Тойлорго буюртмаларды алып жатам. Өткөндө маекте банкрот болгонумду айтсам, комментарийге “келгиле, жардам кылып жок дегенде той берели” деп жазышыптыр (күлүп). Абалымды түшүнүп ошентип жазып койгондорго да рахмат. Акырындан кыймылдап жатам. Тойго буюртма келиши үчүн жарнама маанилүү ролду ойнойт экен. Буга чейин деле айткам, мен жарнама менен алектенген эмесмин. Тойлорду Нурзат тапчу.

– Оор болуп жатабы?

– Жок. Азыр деле буюртмалар түшүп жатат. Буга чейин деле сонун болуп тойлордо кызмат кылып келгем, кыла берем.

– Кайрадан бизнес баштоо оюңузда барбы?

– Ийгиликке жетмейинче жасай берем. Кыйындардын китептерин окусаң, кулаган сайын тура берип көк беттик менен ийгиликке жеткени жазылат го.

– Эмнеге жеткиңиз келет?

– Бир иштен ийгиликтүү чыксаң, өзүңдү өзүң баалап, сыйлап каласың. Экинчиси – каржылык эркиндик.

– Мурдагы жубайыңыз Нурзат Токтосунова турмушка чыкканын жарыялады. Кандай кабыл алдыңыз?

– Биздин жашообуз башталгандан ушул күнгө чейинкиси силердин гезиттин архивинде бар. Экөөбүздүн мамилебиз тууралуу сөздөргө ушул интервьюда чекит коюлат деп ойлойм. Мен турмушка чыкканын ажырашкандан 4-5 айдан кийин уккам. Азыр өзү айтып чыкты. Мен кандай кабыл алдым? Бакыт кааладым. Ошол киши мен бере албаганды бере алса, менден таппаганды ошол кишиден тапкан болсо, анда жакшы. Интернеттен “өзүңдү кандай сезип жатасың?” деп көп адамдар сурашты. Биз ажырашып жатканда “бирөөнү таап алган болсоң, ачык айт” десем, “жок, күйөөгө тийбейм. Хиджаб кийип, балдарга сабак берип эле жашайм” деген. Мен ишенгем. Бирок мага сөз бердим эле деп күйөөгө тийбей койбойт да. Ал да бактысын издеди. Өзүнүн көңүлүнө жаккан, өзүнө жаккан сапаттары бар адамды тапса, мен ыраазы болом. Бирок кантсе да 4 жыл чогуу жашадык. Бирөөлөр айткандай, келишим түзүп алган эмеспиз. Бир киши мага “келишим менен үйлөнүшкөн. 5 жылдан кийин ажырашып кетишет деген сөз уктум эле. Ошондой чыгып калды” деп айткан эле. Өз турмушубуз менен ойноп жинди белек? Ар кандай сөздөр болсо дагы эч нерсеге карабай чын жүрөгүмдөн сүйүп бул кадамга баргам. Үй-бүлө болуп жашасаң, анан ал эртеси башка менен турмуш куруп кетсе, такыр эле ойлонбой койбойт экенсиң. Эч нерсе сезген жокмун деп өзүмдү алдабайм. Биринчи жолу укканымда катуу тийген.

– Азыр коё бердиңизби?

– Коё бердим. Убакыттын өтүшү менен сезимдер өлөт экен. Кыйындар “жубайлар ортосунда сый болушу керек” дешсе ишенбей, “баарынан сүйүү бийик турат. Сый эч нерсе деле эмес” деп ойлогом. Азыр ошолорго кошулдум.

– Ошондо сүйүү бар, сый жок болуп калдыбы?

– Мен тараптан сүйүү болду, чын жүрөктөн жакшы көрдүм. Ансыз кантип мындай чоң кадамга бармак элем? Бул менин жашоом да.

Анан уруш-талаштар болду. Ар кандай сөздөр айтылды. Көңүл калса сый кетет экен. Анан адамдар бири-бирине муздап калышат экен. Тагдырынын талкаланышын эч ким каалабайт. Ажырашты деген аттын калып калганы жаман экен. Кайрадан турмуш курарда ошол аттан коркот экенсиң. Күйөөгө чыкпаган кыз менен сүйлөшсөң, ата-энеси каршы чыгат экен.

– Мен тараптан сүйүү болду дедиңиз. Экинчи тараптанчы?

– Аны Нурзаттын өзүнөн сураш керек го. Ал эмнени каалаган, эмнени күткөн, аны айта албайм.

– Жашооңуздагы бул тажрыйбадан кандай сабак алдыңыз?

– Айрым нерселерге олуттуу карап калдым. Мурда көп нерсеге маани берчү эмесмин. Азыр кандай болгондо туура болот, эркектин, аялдын орду кайда болушу керек, баарын ойлонуп калдым.

Түгөйлөр бири-бирин түшүнүп, эриш-аркак болуп, ар бир ишти кеңешип чечип жашашы керек экен. Акыркы сөздү эркек айтып чечим чыгарышы керек деп ойлойм. Бири-бирин сыйлашы керек. Бул маанилүү. Эркекти намыс өлтүрөт. Намысына тийсең, чоң конфликт жаралат. Урушканда түгөйүңдүн жеке сапаттарындагы кемчиликтерин айтпаш керек. Ошол нерселер өөрчүп отуруп кайдыгерликке алып келет экен, андан кийин ажырашууга.

– Кызыңызды көрүп турасызбы?

– Жок. Кызым боюнча Нурзат экөөбүз сүйлөшүп, чечкенбиз. Мен кызым менен көрүшпөй турган болгом.

– Азыр жеке жашооңузда абал кандай?

– Бир кыз менен сүйлөшүп жатам. Бирок кыз-жигит боло элекпиз. Ал 24 жашта. Эми баарын убакыт көрсөтөт. Мага өз ою бар, тың, сени карап отура бербей, өз оокатын кыла берген кыздар жагат экен. Ошондойлорду тандап алып кайра өзүм кыйнала берет экенмин. Бул кыз дагы тың, жакшынакай, акылдуу, орундуу сүйлөйт.

– Кандай учур болбосун ата-энеңиз жаныңызда болуп, колдоп келгенин маектен тышкары айтып калдыңыз. Ата-энеңиз тууралуу айтып бериңизчи.

– Мен 5 бир туугандын төртүнчүсү, уулдарынын кичүүсү болуп, эркелеп чоңойдум. Ата-энем мени дайыма колдошту. Алар мага мен каалагандай ата-эне болуп беришти, мен түзүп алган планга ылайыкташып жашай алышты. Мен кандай болсом ошондой кабыл алган, күнү-түнү уктабай мен үчүн кабатыр болгон адамдар ошолор (көзүнө жаш алып). Жаман нерсе жасоону ойлогонумда апам эсиме келет. Азыр ушуну жыга чапсам, мени камап коёт, апам ыйлайт. Бул мени өлтүрүп койсо, анда да апам ыйлайт деп ойлоном. Апам ыйлабашы үчүн жакшы киши болгум келет. Апама “ичпейм, чекпейм, мурдагыдай мушташпайм, милицияга түшпөйм, балдар топтошкон жерден качып кетем. Сиз жаман ойдон алыс болуп, мени жакшы жерде жүрөт деп гана ойлонуңуз. Мен да дайыма сизди ойлоп жүрөм. Күндө 5 жолудан чала бербеңиз. Өзүм чалам” деп калам. Апам болсо “аял алсаң сени өткөрүп берем. Анан каяктасың деп сурабайм” деп калат. Азыр экөөнүн жүрөгү тынч эмес. Аны сезем. Жоопкерчилик өздөрүнүн моюнунда болгондой сезе беришет. Ошолорду бактылуу кылып, жакшы нерселерди жасагым келет, эки жакка алып барып эс алдыргым келет. “Ооруп жатабыз, чуркап жүрүп өлүп кала турган өлүм берсин Кудай” деп тиленишет. Мен тамашалап “20 жыл жашап бергилечи. 50гө чыкканда ыйлабай калсам керек” дейм. Дайыма ушул адамдардын өмүрүн тилейм. Буюрса, аларды кабатыр кылбай, бактымды таап бекем үй-бүлө куруп кетүү – мен үчүн чоң миссия.

– Буюрса, аларды бактылуу кылыңыз!

Перизат Музуратбекова