Депутат Дастан Бекешев: "Жасалма паспорт боюнча дүйнөдө өлкөбүздүн репутациясы төмөн деңгээлге түштү". КҮНСОБОЛ

Өткөн аптада Ички иштер министрлиги быйыл жасалма паспорт берүү боюнча 36 кылмыш иши козголгонун маалымдады. Бул маселе Кыргыз өлкөсүндө издөөдө жүргөн кытайлык ишкер Айэркен Саймаити Түркияда киши колдуу каза болгондон кийин дагы бир жолу козголду. Буга Саймаитинин жанынан Кыргыз паспортунун табылганы жана түркиялык басылмалар анын өлүмүнө шектелгендерден да Кыргыз паспорттору алынганын жарыялагандыгы себеп болду. Мамлекеттик каттоо кызматы муну четке какты.

Ал эми УКМК Саймаитинин Кыргыз паспортун алганы боюнча 1 жарым ай мурун кылмыш иши козголгонун маалымдаган. Кыргыз паспорт башка жарандарга берилгендиги негизинен ал адам кылмыш жасаса же кырсыкка кабылган учурларда ачыкталат, ачыкталбай калган канчалаган паспорттор берилди деген суроо көбүндө жаралат. Буга байланышкан эң чуулуу окуя 2016-жылы катталган. Анда Түркияда Кытайдан келген уйгур улутундагы 98 адам Кыргыз паспорт менен кармалган болчу.

Буга байланыштуу SUPER.KG порталы "ИИМ быйыл мыйзамсыз паспорт берүү боюнча 36 иш козголгонун билдирди. Канткенде Кыргыз өлкөсү жасалма паспорттордун мекени дегенден арылат?" деген собол салды.

Жогорку Кеңештин депутаты Дастан Бекешевдин айтымында, бул маселе бирдиктүү база менен каралышы керек.

"Жасалма паспорттор боюнча кайсы мамлекетти албайлы ушундай окуялар болгон. Тилекке каршы, бул маселе боюнча дүйнөдө өлкөбүздүн репутациясы өтө төмөн деңгээлге түштү. Жасалма паспорт көп жарандардан, анын ичинде криминалдык структуралардан табылып жатат. Менимче, бул жерде процедураларды өзгөртүү керек. Аталган маселе боюнча "милицияга берели, алар жакшы көзөмөлдөйт" деп айтып жатышат. Менин оюмча, 2009-жылга чейин милицияда дагы паспорттук столдор болгон. Мындан улам ал жерде көп эле паспорттор сатылган, аны өздөрү ачык айтышпайт.

Документтер жасалма жол менен сатылып жатат. Бул жерде УКМК, ИИМ жана ар бир мамлекеттик органдар менен байланыш түзүлсө, ар бир мамлекеттик орган өздөрүнө жоопкерчилик алса, маселе жоюлмак. Азыр УКМК, ИИМ бул маселени мамлекеттик каттоо кызматына шылтап жатат. Менимче, бул маселени бирдиктүү база менен караш керек", - деди Бекешев.

Автор: Гүлшат Ысамамат кызы