Каржы экономикалык журналдын орусиялык версиясы мигранттар кайсы тармакта иштөөнү жактырарын талдады. Эмгек мигранттарынын тартыштыгы 2020-жылы пандемия учурунда пайда болгон жана пандемиядан кийинки мезгилде дагы деле сезилүүдө.
Басылманын журналисттери иликтөөлөрүндө келтирген бир нече сандарга токтолсок, 13-сентябрда Москва шаарынын вице-мэри Владимир Ефимов 200 миң мигранттын жетишсиздигин жарыялаган. Курулуш министрлиги август айында жалпысынан өлкөдө мигранттардын жетишсиздигин 3 миллион адам деп баалаган.
"Бул чыныгы кыйроо" аталышындагы макаланын авторлору жазгандай, "Эмгек мигранттары эмне үчүн ресторандарга жана курулуштарга барышпайт?". КМШ өлкөлөрүнүн жумушчулары жеткирүүчү жана таксист болуп иштөөнү жактырышат. Мындан улам коомдук тамактануучу жайлар жана курулуш аянттары жумушчуларсыз калууда.
"Ресторан индустриясына жаңы киргизилген убакыт чектөөлөрүнөн улам (2021-жылдын июнь-июлунда ресторандарга QR коддор менен гана кирүүгө уруксат берилген) жана туруксуз кирешеден улам жумушка орношуу өтө кооптуу. Ал эми Орусияда калган эмгек мигранттарынын көпчүлүгү транспортту жана логистиканы (биринчи кезекте таксист жана курьер сыяктуу кесиптер жөнүндө сөз болуп жатат) тандоого өтүшкөн", - дешет журналисттер hh.ru аналитикалык бизнес чечимдеринин директору Наталья Данинанын сөзүнө шилтеме берүү менен.
Ресторан бизнес омбудсмени жана Meat & Fish ресторандар тармагынын негиздөөчүсү Сергей Мироновдун айтымында, пандемия учурунда мигранттардын кетишинен улам орусиялык рестораторлордун арасында кадрлардын жетишсиздиги 30 пайызды түздү.
"Бул чыныгы кыйроо, адамдар башка тармактарга - курьер болууга же кампаларда жүктөрдү чогултуу менен алектенүүгө өтүштү. Сиз жөн гана кимдир бирөөнү жалдашыңыз керек. Кээде адамдар бычак кармоону билишпейт, жалпысынан ашкананын деңгээли жана базарда тейлөө деңгээли түшүп кеткен", - деп айтылат макалада.
Forbes`тин сурамжылоосуна ылайык, курулуш секторунун өкүлдөрү жумушчу күчүнүн жетишсиздигинен улам жумушчулардын эмгек акыларын жогорулатууга аргасыз болгонун айтышат, өткөн жылга салыштырмалуу маяна жалпысынан 25-35 пайызга жогорулаган.
Migranto.ru порталынын (КМШ өлкөлөрүнөн Орусияда жашап жана иштөө үчүн келген чет элдик жарандарды тартуучу платформа) башчысы Светлана Саламова мигранттар үчүн курулуштарда иштөөнүн артыкчылыктарынын бири жогорку киреше гана эмес, ошондой эле кирешенин деңгээлин көзөмөлдөө мүмкүнчүлүгү, жумуш берүүчү тарабынан турак жай жана тамак-аш менен камсыз кылуу да бар экенин айтат. Ал эми кемчилик катары жаракат алуу, эмгек акынын кечиктирилиши, мыйзамсыз жумушка орношууну белгилеген. Бул курулуш тармагында иштейм деп келген мигранттардын жеткирүүчү же таксист болуп кетүүсүнө себепчи болуп калары айтылат.
"Курьердик жумуш курулушта иштегенге караганда алда канча жагымдуу. Айлыктар кээде жогору да болот. Мисалы, бизде азыр мигранттарды жумушка алып, күнүнө 4000-5000 рублга чейин айлык убада кылган курьердик кызмат бар", - деген Светлана Саламова.
Орусиянын Мигранттар федерациясынын президенти Вадим Коженов: "Курьерлер жана таксисттер ашпозчу менен куруучудан айырмаланып, агрегатор менен иштешет. Башкача айтканда, алар күнүнө же аптасына бир жолу маяна алышат. Анын үстүнө алар ырааттуу түрдө айлык алышат жана аларды эч ким алдап кетпейт. Ал эми курулуштарда жана коомдук тамактануучу жайларда мигранттарды көп алдашат, эмгек акылары кечиктирилет, андыктан бул тармактар алар үчүн анча кызыктуу эмес деп эсептелет", - деп кошумчалайт.
Бул тыянактар "Forbes" тарабынан каралып чыккан "Citymobil" шаардык мобилдүүлүк кызматынын сурамжылоосунун маалыматтары менен тастыкталган. Жүргүзүлгөн сурамжылоого 6400 адам катышкан. Респонденттердин ичинен 13,7 жана 2,4 пайызы айдоочулар мурда тиешелүү түрдө коомдук тамактануу жана курулушта иштеген.