Жылнаама

2- Октябрь 1869 -жылы индиялык саясий ишмер Махатма Ганди төрөлгөн

Индиялык саясий ишмер Махатма Ганди Индиянын Пробандар шаарында төрөлгөн.

Ганди Мохандас Карамчанд – Индиядагы улуттук боштондук кыймылдын лидери, идеологу. Гандинин окуусу (гандизм) улуттук боштондук күрөштүн программасы болгон. Негизги принциптери: адамдардын ортосундагы мамилелердин чыныгы формасы – сүйүү, бул жашоонун негизги мыйзамы тынчтык жолу менен, күч колдонбой күрөшкө кеңири көпчүлүк элди тартуу аркылуу максатка жетүү. Ганди күч колдонууну катуу сынга алып, күч колдонбогон коом жөнүндө концепциясын иштеп чыккан, саясатта жаңы ыкманы – граждандык баш ийбөөнү колдонууга чакырган. Ганди мамлекетти зордук-зомбулуктун биримдигинин формасы деп эсептеген, бирок адамзаттын азыркы доорунда мамлекет зарыл экендигин танган эмес. Гандинин ою боюнча, күч колдонбогон мамлекет кичинекей, өзүн өзү башкаруучу жана камсыз кылуучу, айылдык коммуналар сыяктуу болуп, анда моралдык жана социалдык мажбурлоо бар, чечимдерди көпчүлүк кабыл алган. Жеке адам же азчылык да өзүлөрүнүн аң-сезимине туура келбеген аракеттерди жасабай, граждандык баш ийбөө жолу менен саясатка каршы ачык күрөшө алган.

Индияны Улуу Британиядан боштондукка чыгаруу күрөшүнүн башкы идеологу Махатма Ганди 1948-жылы 30-январда 78 жашында көз жумган.