Бул жолку "Поэтерапия" рубрикасынын коногу таланттуу жаш акын Садырбек Турдубек уулу.
Ат-Башым алтын кең мекен,
Ажайып кооздук сенде экен.
Тоолоруң турса көтөрүп,
Топ жылдыз менен теңдешем.
Жаш акын 1994-жылы Нарын облусунун Ат-Башы районуна караштуу 1-Май айылында туулган. 2012-жылы Токтобай Тынымбаев атындагы орто мектебин аяктап, Жусуп Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинин филология факультетинин кыргыз тили жана адабияты бөлүмүнө тапшырган. Аталган жогорку окуу жайды 2016-жылы аяктаган. Учурда "Жамгыр" басма үйүндө эмгектенет. Үй-бүлөлүү, 2 уулдун атасы. Коомчулукка төкмө жана жазгыч акын катары таанылган. Бир катар кароо сынактарда алдыңкы орундарга чыгып, ийгиликтерге жетишкен. "ПоэзийАнт" жана "Ыракета" аттуу ырлар жыйнагынын автору.
АДАМ - СМАРТФОН
Адам кандай, кара жаным батты ойго,
Анан-анан окшоштурдум смартфонго.
Билимдери байттар менен өлчөнөт,
Бирөө бир байт, бирөө терабайт болсо.
Самсунг, Айфон, Хуавей жана башкалар,
Салыштырсак кадимки эле расалар.
Аты башка, заты башка болсо да,
Акылына окшош нерсе сакталар.
Адам жасап, жанын токтон салгандай,
Айфон, смартфон — жаңы туулган балдардай.
"Памятында" не бардыгы маанилүү,
Пайдасы бар, зыяны да бар ар кандай.
Жүз пайыздан ылдый түшөт кубаты,
А адамдын жүзгө жетер туу жашы.
Сотка өчсө кайра күйөт ток берсе,
Адам өтсө жерге кирер куу башы.
Жарык өчсө жан албастан жок болор,
Жан экенбиз смартфонго окшогон.
Кудай бизди окуйт кайра жандырып,
Шермендебиз чыкпаса экен кооптоном...
"Адам телефон сыяктуу эле зат. Ал эми бирдик же вай-фай илим-билимге окшош. Бирдиги жок же вай-фай таратпаган телефондун пайдасы аз, мүмкүнчүлүгү чектелүү, адам баласы дагы ошондой. Азыр смартфонсуз кекиртектен тамак дагы өтпөй калды да (күлүп). Китепти колдон колго өткөрүп эскиртпей, сотка эскиртип жатабыз. Кайсынысы эскирсе да эс кирсе болот эле. Ушул нерселерди ойлонуп отуруп, аппарат менен адам баласын салыштырып, окшош жактарын камтып отуруп ушул ырды жазып калдым. Уюлдук телефон өчсө кайра жандырып коё алабыз, ал эми адам өчсө Жаратканыбыз гана жандырат деген сыяктуу ойлор камтылган".
НЕ КҮНӨӨ
Тоолор баткан, доорлор жаткан көзүмө,
Толуп калды бир сулуунун карааны.
Ага жетпей же келе албай өзүмө,
Аз сүйүүдөн тарттым далай санааны.
Кезиккенде магдырадым, жүдөдүм,
Кесесинен келди шербет, бал ичким.
Көөдөнүндө соксо менин жүрөгүм,
Көрмөк аны көр көздөрү азистин.
Жакшы болду жүрөгүмдө тил жогу,
Жарылгыча кыйкырмактыр күн, түндөп.
Ичтим суусун жок дебесе бир жолу,
Идишине эриндерим тийсин деп.
Таза кылып жан дүйнөсүн барактан,
Табияттын нурун берип өңүнө.
Суктансын деп жасап койсо Жараткан,
Сулуулукту сүйгөн көздө не күнөө?
"Бул ырды 2014-жылы күз мезгилинде жазгам. Лирикалык ыр, сезим ыры буга эч кандай деле комментарий бере албайт окшойм. Чындыгында сулуулукту Жаратканыбыз сүйсүн деп берген, бирок чектен ашпастан".
Уккан сайын тойбой турган көңүлүм,
Назик кыздын күлкүсүндөй өмүрүм.
Казынасын чачкан сымал душмандын,
Каалагандай коротууда сени ким?
Өмүр барда бош нерсеге күрөшпөй,
Өзүмө‐өзүм өчөгүшүп жүдөтпөй.
Табыш үчүн из түшө элек талааны,
Иштесем не күн‐түн соккон жүрөктөй.
Мен жөн адам өз турмушун эптеген,
Бир белгисиз күн келгенде чектелем.
А сен өмүр падышамсың тескеген.
Балдарыма ооштуруп канымды,
Жашатасың бөлөк акыл ‐ эс менен.
Эртең, балким, бүгүнкүмдүн баары жок,
Жаштыгымды картайтпачу дары жок.
Убакытым, жаным, денем жеңилет,
Урпактарда каным жашайт а бирок.
Далай доорду жашай берет эр өлсө,
Дал өзүндөй урпактары төрөлсө.
"Бул ырды 2019-жылы жаз айларында жазгам. Бул ырымда адам аркасында жакшы туяк калтыруу керек экендиги тууралуу жазылган. Себеп дегенде биз бул дүйнөдөн өткөндө биздин берген тарбиябыз аркылуу аркабыздагы уул, кыздарыбыз жетилет, алар кайсы бир чөйрөнү, коомду түзөт жана убагы келгенде алар дагы өзүндөй болгон урпактарды тарбиялап кетишет деген мааниде. Келечегибиз жаркын болуу үчүн ар бирибиз жакшы иштерди кылуубуз керек".
Мен сени тапкан күнү,
Өзүмдү жоготконмун.
Кез келдим чөйрөсүнө,
Керемет жомоктордун.
Күттүрүп келгенден соң,
Кетпеген конок болгун.
Тоолордон ашып түшүп,
Ташыды таалай-бактым.
Көркөмүң оазистей,
Көп издеп араң таптым.
Жараткан жараткан го,
Жаңысын аял заттын.
Махабат шамы күйсүн,
Мейли күн, түн болобу.
Жаркытып бул дүйнөнү,
Жашоодо бир бололу.
Сен мага бийик сепил,
А менден ким жогору?
Карашып туралычы,
Каректер талыганча.
Жыргалды тартуулаган,
Жылдар бар дагы канча.
Эң сонун күндөр өтсүн,
Экөөбүз карыганча.
"Жубайыма арнап жазгам. Балдарымдын апасы, мээримдүү, жароокер жубайыма канча ыр арнасам да жарашат. Башкысы бактылуу өмүр сүрө берели".
БОЛГУМ КЕЛЕТ
Адам болбой эгерде терек болсом,
Жыгыларда адамзат жөлөп койсоң.
Отун болуп жагылып берер элем,
Катаал күндөр суугуна бөлөп тоңсоң.
Тоодой болсом Ай сүзүп, көк искеген.
Жаратканга зар айтып периштеден.
Орномокмун душмандар ортосуна,
Түз болмокмун жакшыга тегиз, кенен.
Кээ пенделер адамга шор, муң берет,
Ошондуктан аларга тойдум жедеп.
Назик колу алдейдин кармасын деп,
Наристеге оюнчук болгум келет.
"Бул ырым 2016-жылы кыш мезгилинде жазылган. Бизге эң баарынан кымбат болгон бул мекенибиз, туулуп-өскөн жерге болгон өзүбүздүн сүйүүбүздү, тартылуубузду бул дүйнөдөн өтүп кетсек дагы мекенге денебиз топурак болуп, карегибиз суу болуп кызматыбызды кылып калсак экен деген ниетте жазылган".
Ал-кубатым ашып-ташып уландым,
Алп дөөлөрдүн муштарына чыдармын.
Бирок балам, баатыр сезчи өзүңдү,
Бир манжаңдын эпкининен кулармын.
Аламын деп көңүлүңдү ачаарды,
Аралап не оюнчуктуу базарды.
Атаң сага сынбай турган оюнчук,
Ат кылып мин – жат ийилтпес атаңды.
