Биздин кардарлар учууга даярданганда мисалы, Бишкек - Москва, Ош - Москва, Тамчы - Москва, Бишкек - Новосибирск багытында же Россиянын башка шаарларына билеттерди сатып алууда, аларда көптөгөн суроолор пайда болот. Bookit.kg популярдуусун чогултуп, аларга жооп берет. Эскертүү: учуу коопсуз, бардык шарт каралган.
- Бардык кыймылдаткычтар иштен чыгып калышы мүмкүнбү? Кулайбызбы?
Кыймылдаткычтын толук иштебей калышы сейрек кездешет. Бирок бул кырдаалды учак өндүрүүчүлөр алдын ала ойлонуп, кайра иштете турган тутумун түзүшкөн. Анын үстүнө ар бир учуу учурунда учак кыймылдаткычтар нөлдүк басым менен иштеген режимге өткөн учур болот. Бул автоунаанын өткөрүү коробкасы нейтралдуу абалда туруп, жүрүп жатканына окшош. Бирок учак иштей турган кыймылдаткычтарсыз деле коно алат. Нейтралдуу абалда тоодон түшүп келе жаткан унаа сыяктуу эле акырындык менен конот. Мындай тажрыйба буга чейин 1982-жылы болгон.
- Эгерде кабинада тешик пайда болсо, кычкылтек маскалары канчага чейин сактай алат?
Жүргүнчүлөр үчүн орто эсеп менен 15 мүнөт жана учкучтар үчүн 90 мүнөт. Дал ушунча убакытта учкуч бийиктиктен түшүп келип, учакта табигый кычкылтек пайда болот. Чындыгында, бийиктикте учактын ичиндеги кычкылтек деңгээли жасалма жол менен сакталат. Болбосо, гипоксия башталат: адамдар эс-учун жоготуп, кычкылтек маскасыз өлүп калышы ыктымал. Ар бир учуунун алдында маскалар текшерүүдөн өтөт.
- Учуу учурунда учкучтар укташабы?
- 50% убакыт, ооба. Учактар көбүнчө автопилот режиминде иштешет жана учкучтар үргүлөп калышы мүмкүн. Бирок диспетчерлер учкучтардан дайыма кайтарым байланышты талап кылышат, ошондуктан учак диспетчерлеринин бири гана эс алат. Алыскы аралыктарга бири-биринин ордуна алмашып туруу үчүн үч учкуч атайын жалданат. Нөөмөттөн кийин учкуч атайын кабинада уктайт. Бирок пилоттук кабинада кимдир-бирөө ар дайым байланышта болот.
- Эмне үчүн кээде учактар коноор алдында айланып учушат?
- Себептер көп: мисалы учуп-конуу тилкесинде жаныбар болуп калышы мүмкүн, катуу шамал болуп жатса же аэропорт шашылыш түрдө атайын рейсти кабыл алып жаткан болушу мүмкүн. Бирок эң негизгиси бул өзгөчө кырдаал эмес, такай туруктуу болуп турган иш-чара, бардыгы көзөмөлдө.
- Учуу маалында төрөлгөндөрдүн кандай жарандыгы бар?
- Мындай учурда ата-энелерге тандоо мүмкүнчүлүгү берилет. Бул авиакомпания катталган мамлекеттин, учак учкан мамлекеттин, учак конгон же учуп чыккан өлкөнүн жарандыгы болушу мүмкүн. Көптөгөн ымыркайлар, эгерде алар бортто төрөлсө, өмүр бою саякаттоо үчүн бонустарды алышат.
- Эгер учакта электр кубаты иштебей калсачы?
- Атайын автопилоттук тутумдар аны жакынкы аэропортко конууга жардам берет. Баары ойлонулган.
- Чын эле сууга түшүү коопсузбу?
- Жок. Жерге конуу оңой. Суу учакты бат эле каптап, тыгыздыгына байланыштуу кемени жерден "катуу" кабыл алат. Жерге авариялык конуу убагында, аман калуу мүмкүнчүлүгү жогору болот.
- Чагылган учакка тийсе эмне болот?
- Бул дайыма эле болот, бирок жүргүнчүлөр байкабай да калышат. Куштар - чоң коркунуч. Эгерде алар желдеткичке же турбинага түшүп калса, анда мотор күйүп кетиши мүмкүн. Алдыңкы терезелер канаттуулар менен кагылышуудан аман калбайт. Ошондуктан аэропорттор чымчыктарды коркутуу үчүн атайы генераторлорду, шумкарларды, ал тургай тик учактарды колдонушат.
- Эмне үчүн жүргүнчүлөргө парашют беришпейт?
- Тынч абалда болсо дагы, ар бир адам аны туура кийип, туура секире албайт. Дүрбөлөңгө түшкөн учурларда мүмкүнчүлүк өтө эле төмөн. Анын үстүнө профессионалдын коопсуз секирүүсү үчүн кеменин бийиктиги жерден 5 чакырым бийиктикте жана ылдамдыгы төмөн болушу керек. Кырсык учурунда идеалдуу шарттарды түзүү мүмкүн эмес.
Бонус: Кырсыкка кабылгандан кийин дагы жүргүнчүлөрдүн 95% тирүү бойдон калууда. Ал эми Кыргызстанда авиабилеттерди сатып алып жатканда, эң коопсуз жерлер кеменин куйрук тарабында экендигин унутпаңыз. Bookit.kg сайтынан, арзан авиабилеттерди үйдө отуруп да таба аласыз.
