Дүйнөдө ар бир 700-наристе Даун синдрому менен төрөлөт

Дүйнөдө ар бир 700 наристенин бири Даун илдети менен төрөлөт. Бул тууралуу бүгүн, 18-март күнү маалымат жыйынында "Жакшылыктын нуру" коомдук бирикмесинин мүчөсү Марина Зубова билдирди. Анын айтымында, Даун балдары ата-эненин ден соолугунан көз каранды болбойт. Бул кайталанып пайда болуп турчу генетикалык оору.

"Мындай наристелердин төрөлүшүнө ата-энелер өздөрүн күнөөлөбөй эле коюшса болот. Бул нерсенин келип чыгышын түшүндүрүү кыйын, бирок аракетти токтотуу туура эмес. Анткени Даун балдарынын келечекте иштеп кетүүсү толук мүмкүн. Алар, мисалы, короо шыпырып, башка жөнөкөй адамдар уялып иштегиси келбеген жумуштарга жөн эле барышат. Аларга айлыктын көлөмү өтө маанилүү эмес, мындай адамдар башкалар сыяктуу иштеп жаткандарына сүйүнүшөт.

Айта кетсек, былтыркы статистикага ылайык, Кыргыз Республикасында жалпысынан 2500дөн ашык Даун илдети менен ооруган жаран бар",- дейт Зубова.

Маалымат үчүн: Даун синдрому бар адамдар башкалардан хромосомалардын саны менен айырмаланышат. Кадыресе адамдарда 46 даана хромосома болсо, аларда 47 хромосома бар. Алгачкы жолу бул илдетти 1866-жылы англиялык дарыгер Жон Даун аныктаган. Ошондон бери бул синдром анын атын алып жүрөт. Ал эми Даун менен жабыркаган адамдардын биринчи эл аралык күнү 2006-жылдын 21-мартында белгиленген.

Даун оорусуна кабылгандар көп учурда жүрөк оорусуна чалдыгып (жаш балдар тубаса жүрөк кемтиги менен төрөлөт), эске тутуму начар болот. Даун синдрому менен туулган балдардын иммунитети начар болгондуктан, көп ооруларга туруштук бере алышпайт. Алардын катарында өпкө оорулары жана тамак сиңирүү боюнча маселелер да бар. Бул илдет менен жабыркаган адамдар орто эсеп менен 45-50 жашка чейин гана жашашат. Мындай дартка кабылган эркектер тукумсуз болушса, аялдардын айызы көп келет. Аялдардын 50 пайызы төрөй алышпайт, эгер төрөсө, баласында да Даун синдрому бар болот же ымыркай кандайдыр бир кемтик менен төрөлөт.

Автор: Наргиза Бекжанова
Фото: Наргиза Бекжанова