Кечээ, 31-октябрда Жогорку Кеӊештин жыйынында “Кыргыз Республикасында уран, торий кендерин издөө, чалгындоо жана иштетүү максатында жер казынасын геологиялык изилдөө менен байланышкан ишке тыюу салуу жөнүндө” мыйзам долбоору кабыл алынды. Мыйзам долбооруна ылайык, мындан ары уран, торий аралашкан кендерди изилдөө, чалгындоо, иштетүүдөн сырткары сырттан алып кирүүгө дагы тыюу салынат. Ошондой эле бул багытта берилген лицензиялар жокко чыгарылат.
SUPER.KG порталы "Коомчулуктун, жарандык коомдун кескин каршылыгынан улам Жогорку Кеңеш уран казууга тыюу салган мыйзам долбоорду кабыл алды. Дагы кайсы маселе боюнча коомчулук бекем позициясын көрсөтүүсү керек? деген собол салды.
Укук коргоочу Рита Карасартова учурда дагы бир маанилүү маселе катары УКМКны реформалоо керек экендигин, бирок ал нерсени тиешелүү адистер гана түшүнүп жатканына токтолду.“Коомчулук өзүнө таасири тие турган маселе боюнча катуу позициясын билдирип, аны карманып келет. Уран маселеси боюнча коомчулук катуу чыкканы, экологдордун көптөгөн пикирлеринин тарагандыгына келечекте балдар эмне болот деген сыяктуу суроолор түрткү болду. Уранды өндүрүүдө чала өнүккөн мамлекет эмне болобуз деген суроо жаралды. Башка учурларда эл кандай болгондо катуу чыгат, эгер сууга, электр энергиясына болгон баа өсө турган болсо.
Бирок бүгүнкү күндө мен УКМКны реформалоо боюнча маселеде элди тик турууга чакырмакмын. Себеби коррупцияны, кызматтык кылмыштарды тергөөнү УКМКга берген маселенин аркасы менен бийлик ортосундагы тең салмактуулук маселе бузулууда. Бүгүнкү күндө сот бийлиги деле, аткаруу бийлиги деле, депутаттар деле баары УКМКга көз каранды болуп, бийликтин камчысы болуп калды. Эгер бийлик ортосундагы тең салмактуулук кайтарылбаса, эч качан парламентаризм алдыга жылбайт, соттор эркин иштей албайт. Ушул эле көрүнүш аткаруу бийлигинде да болот. Эл өзүнүн башынан өткөргөн соң гана кандай оор абалга жетип калганын түшүнө баштайт экен. Учурда бул маселени юристтер жана бул жаатта иштегендер гана түшүнбөсө көбү түшүнө албайт", - дейт Карасартова.